MỘT CUỘC ĐUA THUYỀN TRÊN SÔNG ĐỒNG NAI
Huỳnh Văn Nghệ
Giờ đua thuyền đã đến. Dân trong thị xã Biên hòa như dồn hết ra hai bên bờ sông
Đồng Nai. Các cuộc chơi khác như liếm chảo, nhảy cao, leo cột chỉ còn lơ thơ một ít
người xem. Sông ở đây rộng và đẹp hơn khúc sông ngang qua nhà tôi nhiều. Bề ngang
mặt sông rộng gần năm trăm thước. Đầu trên và đầu dư ới có hai chiếc cù lao như hai
chiếc tàu khổng lồ đậu giữa sông. Đó là Cồn Gáo (1) và cù lao Hiệp Hòa. Sông rộng, cầu
to, nhà cao, phố lớn, thuyền bè xe cộ dập dìu, người đông như kiến cỏ. Biên Hòa là thị xã của tỉnh tôi đó,cách làng tôi có chừng hai mươi cây số, mà hơn mười tuổi tôi mới được đến lần đầu. Nhưng mọi điều mới lạ không hấp dẫn tôi bằng cuộc đua thuyền sắp tới.
Dân thì ngồi dư ới thuyền bè, hay đứng hai bên bờ sông mà xem. Trẻ em đứa nào
trèo được như tôi thì leo lên cây ngồi hay đeo trên cột đèn. Có mấy đứa nhỏ còn được cha
mẹ, anh chị cõng trên vai. Những người được mời thì được vào trong khu Tòa Bố (2) có
lính gác cửa và có hàng rào sắt chung quanh. Trong khu này cũng đông lắm, đại diện
hương chức, hội tề các làng các tổng, công chức, nhà binh Các quan chức chỉnh tề đi
xem hội nhưng cũng chỉ đứng xúm xít trên cỏ gần bờ sông mà xem. Chắc là lão hương cả
và hương quản xã tôi cũng ở trong đám đó. Kia rồi, tôi đã nhìn ra chúng đang đứng gần
cái đầu cầu gỗ bắc từ bờ ra cái nhà sàn trên sông. Đó là cái nhà mát (3) của thằng tây chủ
tỉnh, nhằm ngày lễ được dùng làm khán đài chính để xem đua thuyền, chừng vài chục
ông tây, bà đầm (4) và cả tây con nữa có lẽ là khách mời từ Sài Gòn qua đang ngồi
quanh mấy bàn tiệc đầy rượu thịt và trái cây. Nhìn đám tây mắt xanh mũi lõ này no nê,
phè phỡn mới thấy đám hương chức hội t ề đang khúm núm trên bờ giống như bầy chó
chực xương.
Có hai mươi chiếc thuyền đại diện cho các tổng các xã ven sông tham dự cuộc
đua. Mỗi chiếc thuyền đua được sơn một màu khác nhau rất đẹp. Chiếc sơn màu xanh là
của xã Tân trạch ở Cù Lao (5), có tiếng bơ i giỏi từ trước tới nay. Thuyền trắng hình con
phượng là của cù lao Hiệp Hòa. Thuyền vàng hình con lân là của xã Tân Ba. Thuyền
trắng hình con cá là của xã Long Điền chuyên nghề chài lưới. Thuyền sơn màu tam sắc là của thị xã Biên Hòa. Đội thuyền này cũng mặc ba màu áo: ở trước mũi mặc màu xanh, ở giữa màu trắng và phía sau lái các tay bơi mặc màu đỏ; trông xa như một lá cờ Pháp đang nổi trên sông. Thuyền này đáng sợ nhất vì tập hợp toàn lính làm các tay bơi. Chúng được nghỉ một tháng để tập bơi, nếu về nhấ t còn đư ợc nghỉ một tuần xả hơi nữa. Những kỳ đua trước, mấy thuyền muốn qua mặt chúng đều bị chúng đánh bằng dầm (6) đến chảy máu đầu, máu mũi. Có thuyền còn bị chúng nhận chìm giữa sông để chúng qua mặt. Mấy con thuyền khác thì ít được để ý hơn. Con rồng đỏ cánh trắng của xã tôi nằm giữa có vẻ hiên
ngang nhất.
…
1. Tìm hiểu bố cục
2. Tìm hiểu nghệ thuật
3. Nội dung của văn bản
22:22