1 bình luận về “Tóm tắt truyện ngắn Seo May của Lục Mạnh Cường”
Seo May ngồi nhìn hõm đá. Cái hõm đá khô cong. Đám rêu chết khô bong ra trên rìa hõm đá. Cả khe nứt trên vách đá cao cũng khô kiệt. Cái khe nứt như rộng thêm ra. Đám rêu chết tạo thành một vệt đen len theo vết nứt lên cao. Đã lâu lắm rồi núi không rỉ ra một chút nước nào. Mùa khô đến nhanh và dài quá. Cả cao nguyên đá khát nước như Seo May bây giờ. Từ sáng sớm, Seo May đã dậy, cái gùi trĩu nặng trên tấm lưng nhỏ bé của Seo May xộc xệch theo từng nhịp bước. Qua năm hốc nước mà chẳng còn một giọt. Cái hốc này là hốc cuối cùng Seo May biết. Vậy mà… Seo May mà quay về thì cả nhà sẽ không có nước. Không có nước để uống, để đồ mèn mén, để nấu canh… Cái khát như những ngón tay cào xé cổ họng Seo May. Cái chân không muốn bước thêm một bước. Seo May ngồi bệt xuống tảng đá bật khóc. Seo May thương bố, thương mẹ, thương em. Bố mẹ phải bỏ cả việc chăn bò, cày nương để đi tìm nước. Thằng Páo cũng như Seo May phải bỏ học để đi tìm nước. Hôm qua, Seo May đến lớp. Cái lớp bốn của Seo May chỉ còn có bốn người đi học. Cô giáo đang ngồi khóc. Cái khát bắt hết học sinh của cô giáo đi tìm nước rồi. Seo May thương cô giáo lắm nhưng cũng không thể đến lớp. Seo May ngồi khóc lâu lắm. Mặt trời sắp chạm đỉnh Hoa Si Pan, chợt Seo May nghe thấy tiếng bước chân. Seo May quay lại. Ô! Thì ra là Chẩn Pao. Nhìn Chẩn Pao khác quá. Nó cao lớn hẳn, mặc thật đẹp và vác khèn trên vai như sắp xuống chợ. Chẩn Pao nhìn Seo May: – Sao lại ngồi đây khóc? Seo May im lặng. Nó bực trước thái độ của Chẩn Pao. Chẩn Pao nhìn nó một lần rồi cười: – Mày đi lấy nước nhưng hết nước rồi, phải không? – Ừ, nhưng sao mày không đi lấy nước? Mày không thương bố mẹ à? – Tôi lấy xong từ sớm rồi. – Mày tìm được khe nước à? – Ừ! Khe to lắm, có lấy thì tôi chỉ cho. Seo May mừng rỡ đứng dậy, khoác gùi lên vai. Chợt mặt nó xịu xuống: – Nhưng mày còn đi chơi! – Tôi không đi nữa. Tôi dẫn đường cho Seo May đi lấy nước. Chẩn Pao dẫn đường. Seo May đi theo. Bước chân Chẩn Pao như không chạm đất. Seo May vội vã đi theo. Nhiều lúc bàn chân giẫm phải đá nhọn đau nhói. Nhiều lúc vấp dúi dụi mà phải cố bám theo. Đám ngải còi cọc ven đường bị giẫm nát tỏa hương hăng hắc. Chẩn Pao luôn mồm giục. – Đi nhanh lên! Nếu không trời tối cũng không kịp đến. Seo May không hỏi thêm gì. Nó thừa biết quãng đường đi lấy nước. Gần nhất cũng mất hơn hai tiếng đồng hồ đi bộ. Bàn chân nhỏ bé của Seo May hối hả bước. Một lát thì đến cửa hang. Cái cửa hang được che bằng một đám cây rậm. Hơi ẩm tỏa ra mát lạnh. Chẩn Pao rẽ cây, Seo May vội lách vào. Trong hang tối mò, Seo May chợt nhớ đến cái đèn pin mang theo từ lúc trời chưa sáng. Vệt sáng nhỏ nhoi của cái đèn làm cho Seo May nhận ra một cái hang thật lớn. Chẩn Pao vượt lên trước dẫn đường. Nền hang dâm dấp nước mát lạnh. Thỉnh thoảng có giọt nước rơi xuống cổ lạnh buốt làm Seo May rùng mình. Những cột đá to sừng sững lấp lánh trước ánh đèn. Những măng đá và nhũ đá muôn hình muôn vẻ. Seo May ngạc nhiên trước một thế giới kỳ lạ. Thế nhưng cái khát vẫn còn đó. Cái khát giục Seo May bám bước theo Chẩn Pao. Đi một lát, Chẩn Pao dừng lại. Trời sáng dần vì trên trần hang có một lỗ hổng khá lớn. Seo May nghe thấy tiếng róc rách. Nó vượt lên trước. Một khe suối, đúng là một khe suối chảy trước mặt. Con suối nhỏ và nông nhưng nước trong vắt. Seo May vội vàng ngồi xuống, vực nước vào lòng bàn tay, hấp tấp đưa lên môi. Nước thấm mát dịu vào đôi môi khô nứt nẻ của Seo May. Cái mát lạnh của nước làm Seo May không nghe được tiếng kêu hốt hoảng của Chẩn Pao: – Đừng uống, Seo May. Chẩn Pao lao đến nắm tay nó kéo đi. Nó vừa nhoai người theo Chẩn Pao thì thấy ớn lạnh sống lưng. Hớp nước nó vừa uống làm nó thấy lạnh khủng khiếp. Nó cảm thấy toàn thân co rút lại. Trong khoảnh khắc, nó cảm thấy bàn tay mình teo đi trong tay Chẩn Pao. Chẩn Pao cũng hốt hoảng buông tay Seo May ra. Seo May thấy mình bé lại. Nó ngước lên thì thấy Chẩn Pao cao to sừng sững như một người khổng lồ. Nó nhìn lại mình, bàn tay bây giờ khẳng khiu gầy guộc. Các ngón tay dính vào với nhau bởi một cái màng. Nó hốt hoảng hét lên. Vẳng bên tai, nó nghe thấy tiếng kêu “Ộp… Ộp…” kỳ lạ. Chẩn Pao vội cúi xuống đặt nó lên lòng bàn tay. Bây giờ thì Seo May ngồi gọn trong lòng bàn tay Chẩn Pao. – Sao lại thế, Chẩn Pao? Chẩn Pao nhìn nó, đôi mắt ngấn nước. – Tại tôi không kịp ngăn Seo May. Seo May chưa xin phép thần núi mà đã uống nước nên bị thần núi biến thành ếch rồi. Seo May rùng mình. Cái lạnh trong hang cùng với nỗi sợ hãi làm nó run lên bần bật. Chẩn Pao cuống quýt: – Đừng khóc nữa, Seo May. Để tôi nghĩ cách. – Làm thế nào bây giờ, Chẩn Pao? Tôi sợ lắm. – Chúng mình đi xin thần núi, để thần núi cho Seo May trở lại thành người. – Nhưng thần núi ở đâu? – Chúng mình trèo lên trên lỗ hổng trên kia. Tôi nghe nói thần núi ở trên ấy! Tôi cũng chưa gặp bao giờ. Chẩn Pao bỏ Seo May vào cái túi đeo bên người rồi bắt đầu leo lên. Những vách đá ghồ ghề và rất trơn. Chẩn Pao leo rất lâu. Seo May ngồi trong túi mà quả tim như muốn nổ tung ra, thỉnh thoảng thấy hụt hẫng như vừa bị rơi rồi lại được níu lại. Bên ngoài, Chẩn Pao thở hổn hển. Hình như Chẩn Pao vừa trượt tay. Seo May nhớ lúc nhìn lên trần hang. Cái trần hang cao vút. Nếu như rơi xuống đó thì cả Chẩn Pao và Seo May nát ra như cám mất. Seo May run run: – Chẩn Pao ơi, không lên nữa. Tôi làm ếch núi cũng được. – Đừng nói nữa, Seo May. Tôi leo sắp đến nơi rồi. Seo May lại phải im lặng. Lòng Seo May cầu khấn thần núi cho Chẩn Pao leo lên được đến nơi. Lâu lắm mới nghe Chẩn Pao gọi: – Seo May ơi! Đến nơi rồi. Chẩn Pao thò tay vào túi nhấc Seo May ra. Ánh sáng chói lòa làm Seo May lóa mắt. Một lúc sau, Seo May mới nhận ra mình đang ở trên tay Chẩn Pao. Phía trước là vực thẳm hun hút. Đó chính là cái lỗ hổng trần hang mà Chẩn Pao vừa leo lên. Phía trên là một đám mây trắng có hình thù kỳ quặc. Đám mây cất tiếng hỏi: – Chúng mày tìm ta có việc gì? – Thưa thần núi! Bạn con là Seo May uống nước suối của thần mà chưa xin phép nên bị biến thành ếch. Con cầu xin thần núi cho bạn con trở lại thành người. – Nó uống nước suối mà không xin phép ta là có tội. Nó phải biến thành ếch thôi. – Thưa thần núi, con là người có lỗi. Con đã dẫn Seo May đến đây… Nhưng con xin thần núi thương cho, bản con không còn nước uống. Nếu thần núi không thương thì cả bản con chết mất! Nếu thần núi phạt thì xin hãy phạt con. Thần hãy biến con thành ếch còn để Seo May thành người, để Seo May về bản. Lúc này Seo May mới hoàn hồn. Seo May cũng vội vàng nói: – Thưa thần núi! Con biết lỗi của con rồi. Con xin thần núi cho con trở lại thành người. Còn nếu không được thì thôi. Xin thần đừng biến Chẩn Pao thành ếch. Khổ lắm… – Không! Thần núi cứ cho con thành ếch, còn cho Seo May thành người – Chẩn Pao cũng van xin – Xin thần núi cho Seo May thành người để chỉ nguồn nước cho dân bản… – Được! Ta thấy mày là người tốt. Ta sẽ cho Seo May thành người, còn mày phải ở lại đây với ta. – Con xin nghe lời thần núi. – Không được, thần núi ơi… – Seo May hét lên nhưng không kịp nữa rồi. Từ đám mây phát ra ánh sáng chói lòa làm Seo May phải nhắm mắt lại. Khi Seo May mở mắt thì chỉ còn lại một mình. Giờ thì Seo May đã trở lại thành người. Seo May khóc nức lên: – Chẩn Pao ơi, Chẩn Pao đâu rồi? Tiếng Chẩn Pao văng vẳng từ xa vọng tới: – Chẩn Pao không sao đâu. Seo May phải tự leo xuống thôi. Seo May còn phải về để chỉ nguồn nước cho cả bản nữa. Nếu không thì cả bản chết khát mất… Nghĩ đến bố mẹ, đến dân bản mình cũng đang khát, Seo May lấy hết can đảm leo xuống. Nhưng khi chân vừa chạm ghờ đá đầu tiên, ghờ đá đã vỡ ra, rơi xuống. Seo May cũng rơi luôn theo ghờ đá ấy. Thăm thẳm, hun hút… Seo May thấy mình rơi mãi, rơi mãi trong bóng tối mịt mùng. Seo May tỉnh dậy thì thấy mình đang nằm bên bờ suối. Con suối vẫn đang róc rách chảy. Cơn khát cháy họng làm Seo May vội nhỏm dậy, vục nước uống. Nước mát quá, ngon quá nhưng… Seo May nhớ ra, sợ hãi nhìn lại chân tay mình. Chân tay Seo May không sao. Thế còn Chẩn Pao? Chẩn Pao đâu nhỉ? Seo May đưa mắt nhìn quanh. Chợt Seo May rùng mình. Một cơn lạnh chạy dọc sống lưng. Chẩn Pao chết rồi cơ mà. Cái mùa lũ năm trước, Chẩn Pao nhảy xuống cứu bé Li và bé Xúa… Con lũ đã bắt Chẩn Pao đi rồi. Sao Chẩn Pao lại chỉ đường cho mình đi lấy nước? Seo May cấu vào tay mình. Không, giờ đây Seo May không mơ. Con suối cũng là thật. Seo May múc đầy nước vào ống rồi tìm lối ra khỏi hang. Mặt trời vừa chạm đỉnh núi. Seo May quay lại quỳ xuống trước cửa hang: – Cảm ơn thần núi, cảm ơn Chẩn Pao đã cho dân bản nguồn nước. Dân bản sống rồi… Nước mắt Seo May giàn giụa trên má. Chẩn Pao ơi! Chẩn Pao không chết đâu. Chẩn Pao sẽ sống mãi trong lòng Seo May và dân bản.
Seo May ngồi khóc lâu lắm. Mặt trời sắp chạm đỉnh Hoa Si Pan, chợt Seo May nghe thấy tiếng bước chân. Seo May quay lại. Ô! Thì ra là Chẩn Pao. Nhìn Chẩn Pao khác quá. Nó cao lớn hẳn, mặc thật đẹp và vác khèn trên vai như sắp xuống chợ. Chẩn Pao nhìn Seo May:
– Sao lại ngồi đây khóc?
Seo May im lặng. Nó bực trước thái độ của Chẩn Pao. Chẩn Pao nhìn nó một lần rồi cười:
– Mày đi lấy nước nhưng hết nước rồi, phải không?
– Ừ, nhưng sao mày không đi lấy nước? Mày không thương bố mẹ à?
– Tôi lấy xong từ sớm rồi.
– Mày tìm được khe nước à?
– Ừ! Khe to lắm, có lấy thì tôi chỉ cho.
Seo May mừng rỡ đứng dậy, khoác gùi lên vai. Chợt mặt nó xịu xuống:
– Nhưng mày còn đi chơi!
– Tôi không đi nữa. Tôi dẫn đường cho Seo May đi lấy nước.
Chẩn Pao dẫn đường. Seo May đi theo. Bước chân Chẩn Pao như không chạm đất. Seo May vội vã đi theo. Nhiều lúc bàn chân giẫm phải đá nhọn đau nhói. Nhiều lúc vấp dúi dụi mà phải cố bám theo. Đám ngải còi cọc ven đường bị giẫm nát tỏa hương hăng hắc. Chẩn Pao luôn mồm giục.
– Đi nhanh lên! Nếu không trời tối cũng không kịp đến.
Seo May không hỏi thêm gì. Nó thừa biết quãng đường đi lấy nước. Gần nhất cũng mất hơn hai tiếng đồng hồ đi bộ. Bàn chân nhỏ bé của Seo May hối hả bước. Một lát thì đến cửa hang. Cái cửa hang được che bằng một đám cây rậm. Hơi ẩm tỏa ra mát lạnh. Chẩn Pao rẽ cây, Seo May vội lách vào. Trong hang tối mò, Seo May chợt nhớ đến cái đèn pin mang theo từ lúc trời chưa sáng. Vệt sáng nhỏ nhoi của cái đèn làm cho Seo May nhận ra một cái hang thật lớn. Chẩn Pao vượt lên trước dẫn đường. Nền hang dâm dấp nước mát lạnh. Thỉnh thoảng có giọt nước rơi xuống cổ lạnh buốt làm Seo May rùng mình. Những cột đá to sừng sững lấp lánh trước ánh đèn. Những măng đá và nhũ đá muôn hình muôn vẻ. Seo May ngạc nhiên trước một thế giới kỳ lạ. Thế nhưng cái khát vẫn còn đó. Cái khát giục Seo May bám bước theo Chẩn Pao. Đi một lát, Chẩn Pao dừng lại. Trời sáng dần vì trên trần hang có một lỗ hổng khá lớn. Seo May nghe thấy tiếng róc rách. Nó vượt lên trước. Một khe suối, đúng là một khe suối chảy trước mặt. Con suối nhỏ và nông nhưng nước trong vắt. Seo May vội vàng ngồi xuống, vực nước vào lòng bàn tay, hấp tấp đưa lên môi. Nước thấm mát dịu vào đôi môi khô nứt nẻ của Seo May. Cái mát lạnh của nước làm Seo May không nghe được tiếng kêu hốt hoảng của Chẩn Pao:
– Đừng uống, Seo May.
Chẩn Pao lao đến nắm tay nó kéo đi. Nó vừa nhoai người theo Chẩn Pao thì thấy ớn lạnh sống lưng. Hớp nước nó vừa uống làm nó thấy lạnh khủng khiếp. Nó cảm thấy toàn thân co rút lại. Trong khoảnh khắc, nó cảm thấy bàn tay mình teo đi trong tay Chẩn Pao. Chẩn Pao cũng hốt hoảng buông tay Seo May ra. Seo May thấy mình bé lại. Nó ngước lên thì thấy Chẩn Pao cao to sừng sững như một người khổng lồ. Nó nhìn lại mình, bàn tay bây giờ khẳng khiu gầy guộc. Các ngón tay dính vào với nhau bởi một cái màng. Nó hốt hoảng hét lên. Vẳng bên tai, nó nghe thấy tiếng kêu “Ộp… Ộp…” kỳ lạ. Chẩn Pao vội cúi xuống đặt nó lên lòng bàn tay. Bây giờ thì Seo May ngồi gọn trong lòng bàn tay Chẩn Pao.
– Sao lại thế, Chẩn Pao?
Chẩn Pao nhìn nó, đôi mắt ngấn nước.
– Tại tôi không kịp ngăn Seo May. Seo May chưa xin phép thần núi mà đã uống nước nên bị thần núi biến thành ếch rồi.
Seo May rùng mình. Cái lạnh trong hang cùng với nỗi sợ hãi làm nó run lên bần bật. Chẩn Pao cuống quýt:
– Đừng khóc nữa, Seo May. Để tôi nghĩ cách.
– Làm thế nào bây giờ, Chẩn Pao? Tôi sợ lắm.
– Chúng mình đi xin thần núi, để thần núi cho Seo May trở lại thành người.
– Nhưng thần núi ở đâu?
– Chúng mình trèo lên trên lỗ hổng trên kia. Tôi nghe nói thần núi ở trên ấy! Tôi cũng chưa gặp bao giờ.
Chẩn Pao bỏ Seo May vào cái túi đeo bên người rồi bắt đầu leo lên. Những vách đá ghồ ghề và rất trơn. Chẩn Pao leo rất lâu. Seo May ngồi trong túi mà quả tim như muốn nổ tung ra, thỉnh thoảng thấy hụt hẫng như vừa bị rơi rồi lại được níu lại. Bên ngoài, Chẩn Pao thở hổn hển. Hình như Chẩn Pao vừa trượt tay. Seo May nhớ lúc nhìn lên trần hang. Cái trần hang cao vút. Nếu như rơi xuống đó thì cả Chẩn Pao và Seo May nát ra như cám mất. Seo May run run:
– Chẩn Pao ơi, không lên nữa. Tôi làm ếch núi cũng được.
– Đừng nói nữa, Seo May. Tôi leo sắp đến nơi rồi.
Seo May lại phải im lặng. Lòng Seo May cầu khấn thần núi cho Chẩn Pao leo lên được đến nơi. Lâu lắm mới nghe Chẩn Pao gọi:
– Seo May ơi! Đến nơi rồi.
Chẩn Pao thò tay vào túi nhấc Seo May ra. Ánh sáng chói lòa làm Seo May lóa mắt. Một lúc sau, Seo May mới nhận ra mình đang ở trên tay Chẩn Pao. Phía trước là vực thẳm hun hút. Đó chính là cái lỗ hổng trần hang mà Chẩn Pao vừa leo lên. Phía trên là một đám mây trắng có hình thù kỳ quặc. Đám mây cất tiếng hỏi:
– Chúng mày tìm ta có việc gì?
– Thưa thần núi! Bạn con là Seo May uống nước suối của thần mà chưa xin phép nên bị biến thành ếch. Con cầu xin thần núi cho bạn con trở lại thành người.
– Nó uống nước suối mà không xin phép ta là có tội. Nó phải biến thành ếch thôi.
– Thưa thần núi, con là người có lỗi. Con đã dẫn Seo May đến đây… Nhưng con xin thần núi thương cho, bản con không còn nước uống. Nếu thần núi không thương thì cả bản con chết mất! Nếu thần núi phạt thì xin hãy phạt con. Thần hãy biến con thành ếch còn để Seo May thành người, để Seo May về bản.
Lúc này Seo May mới hoàn hồn. Seo May cũng vội vàng nói:
– Thưa thần núi! Con biết lỗi của con rồi. Con xin thần núi cho con trở lại thành người. Còn nếu không được thì thôi. Xin thần đừng biến Chẩn Pao thành ếch. Khổ lắm…
– Không! Thần núi cứ cho con thành ếch, còn cho Seo May thành người – Chẩn Pao cũng van xin – Xin thần núi cho Seo May thành người để chỉ nguồn nước cho dân bản…
– Được! Ta thấy mày là người tốt. Ta sẽ cho Seo May thành người, còn mày phải ở lại đây với ta.
– Con xin nghe lời thần núi.
– Không được, thần núi ơi… – Seo May hét lên nhưng không kịp nữa rồi. Từ đám mây phát ra ánh sáng chói lòa làm Seo May phải nhắm mắt lại. Khi Seo May mở mắt thì chỉ còn lại một mình. Giờ thì Seo May đã trở lại thành người. Seo May khóc nức lên:
– Chẩn Pao ơi, Chẩn Pao đâu rồi?
Tiếng Chẩn Pao văng vẳng từ xa vọng tới:
– Chẩn Pao không sao đâu. Seo May phải tự leo xuống thôi. Seo May còn phải về để chỉ nguồn nước cho cả bản nữa. Nếu không thì cả bản chết khát mất…
Nghĩ đến bố mẹ, đến dân bản mình cũng đang khát, Seo May lấy hết can đảm leo xuống. Nhưng khi chân vừa chạm ghờ đá đầu tiên, ghờ đá đã vỡ ra, rơi xuống. Seo May cũng rơi luôn theo ghờ đá ấy. Thăm thẳm, hun hút… Seo May thấy mình rơi mãi, rơi mãi trong bóng tối mịt mùng.
Seo May tỉnh dậy thì thấy mình đang nằm bên bờ suối. Con suối vẫn đang róc rách chảy. Cơn khát cháy họng làm Seo May vội nhỏm dậy, vục nước uống. Nước mát quá, ngon quá nhưng… Seo May nhớ ra, sợ hãi nhìn lại chân tay mình. Chân tay Seo May không sao. Thế còn Chẩn Pao? Chẩn Pao đâu nhỉ? Seo May đưa mắt nhìn quanh. Chợt Seo May rùng mình. Một cơn lạnh chạy dọc sống lưng. Chẩn Pao chết rồi cơ mà. Cái mùa lũ năm trước, Chẩn Pao nhảy xuống cứu bé Li và bé Xúa… Con lũ đã bắt Chẩn Pao đi rồi. Sao Chẩn Pao lại chỉ đường cho mình đi lấy nước? Seo May cấu vào tay mình. Không, giờ đây Seo May không mơ. Con suối cũng là thật. Seo May múc đầy nước vào ống rồi tìm lối ra khỏi hang. Mặt trời vừa chạm đỉnh núi. Seo May quay lại quỳ xuống trước cửa hang:
– Cảm ơn thần núi, cảm ơn Chẩn Pao đã cho dân bản nguồn nước. Dân bản sống rồi…
Nước mắt Seo May giàn giụa trên má. Chẩn Pao ơi! Chẩn Pao không chết đâu. Chẩn Pao sẽ sống mãi trong lòng Seo May và dân bản.