Bài tìm hiểu thêm số 6
Vậy là đã hơn tháng trời, kể từ ngày Hai Thu, tôi rời làng Chợ Dầu yêu quý của mình đi tản cư. Thật đúng là khi xa quê rồi, người ta mới càng thấm thía câu nói của ông cha ta .
Ở nơi tản cư, chẳng lúc nào tôi nguôi nỗi nhớ về làng của mình. Niềm vui duy nhất của tôi là đến phòng thông tin nghe, đọc báo để biết thêm tin tức kháng chiến. Những lúc ấy, ruột gan tôi cứ như múa cả lên, vui quá!
Bạn đang đọc: Top 7 Bài văn Đóng vai ông Hai kể lại truyện ngắn Làng của Kim Lân (Ngữ văn 9) hay nhất 2022
Hôm nay, chẳng hiểu sao, con lớn nhà tôi đi làm về muộn khiến tôi ở nhà cứ bứt rứt không yên. Vì thế khi vừa thấy bóng con bé thấp thoáng đằng xa, tôi đã lao ngay ra dặn con bé trông nhà và hấp tấp vội vàng đi xuống phòng thông tin nghe đọc báo như mọi lần .
Tôi vẫn thế nhưng giờ đây tôi đã có những đứa con rất đẹp và rất có hiếu. Hình ảnh lũy tre làm cùng những con bò con trâu làm tôi nhớ đến rất lâu rồi tôi và những đứa trẻ khác cùng độ tuổi lớn lên dưới ánh nắng sớm mai hình ảnh những người nông dân vẫn chịu khó chịu thương, chịu khó ngày ngày làm lụng vất và để có những bữa bữa cơm ngon bên mái ấm gia đình. Hình ảnh khói nhà bếp cũng làm tôi liên tưởng tới rất lâu rồi tôi và mái ấm gia đình tôi quê quần nướng những củ khoai lang đỏ và tiếng nói cười vang vọng làm xua tan đi ngày dài stress. Thực sự lành rất quan trọng với mỗi tất cả chúng ta không có là quê tất cả chúng ta sẽ không lớn lên được như giờ đây giờ. Tôi rất yêu quê nhà rất yếu xóm làng và yêu những người thân thương của tôi. Nó thực sự là những kỷ niệm đẹp mà tôi cất giữ lâu nay. Mỗi khi trở về làng quê thì bao nhiêu kí ức lại ùa về như những mảnh ghép tuyệt đẹp trong cuộc sống của người nông dân như tôi những người hàng xóm của tôi họ cũng có những mái ấm gia đình mới những đời sống riêng nhưng họ luôn luôn nhớ về quê nhà như tôi đã tưởng quê nhà hai tiếng thật quen thuộc không khi nào hoàn toàn có thể file mỡ trong tâm lý tôi .
Tôi giờ chỉ còn đứa con út để giãi bày tâm sự. Mỗi lần ôm nó vào lòng, nhắc cho nó nhớ đến làng Chợ Dầu là quê nhà nó, tôi lại chạnh lòng. Dù tôi đã quyết định hành động từ bỏ ngôi làng ấy thì tôi cũng không hề dứt bỏ được tình yêu mãnh liệt với làng của mình. Quyết định ấy như vết dao sắc lẹm cứa đứt trong tim tôi. Xót xa ! Đau đớn ! Nhưng, tôi ủng hộ kháng chiến. Nhìn thằng bé con giơ tay, khỏe mạnh, rành rọt nói to : “ Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm ! ”, nước mắt tôi lại giàn ra, thủ thỉ, chứng minh và khẳng định lại lời của con. Tôi nói như đế ngỏ lòng mình, như đê minh oan cho mình nữa. Mặc cho người ta nói tôi dân Chợ Dầu Việt gian, tôi vẫn ủng hộ Cụ Hồ dù trước mắt, cuộc sống tôi không biết sẽ ra sao .
Bài tìm hiểu thêm số 1
Đã mấy chục năm rồi, có lẽ rằng chừng ấy năm ròng cũng đủ để tôi đồng cảm hầu hết những người dân trong làng. Họ và tôi, chúng tôi đều là người Nước Ta, chúng tôi đều mang trong mình dòng máu lạc hồng luôn đỏ mãi trong lòng mỗi người. Người trong làng tôi hầu hết đều là những người nông dân một nắng hai sương tần tảo sớm hôm khó khăn vất vả ra đồng. Chúng tôi sống cho bản thân mình nhưng chưa tích tắc nào chúng tôi quên được lòng yêu Tổ Quốc, yêu nơi mà tôi sinh ra và lớn lên. Thế mà không hiểu vì lí do gì mà mọi người lại tung lời đồn thổi xấu cho làng tôi .
Hôm ấy trời nắng đẹp và trong, như mọi hôm tôi lại đến phòng thông tin để đọc báo. Tôi rất thích đến đây nghe người khác đọc báo. Tuy là nông dân nghèo, đời sống cực khổ, làm nhiều việc tôi vẫn có cái nụ cười đọc tin tức liên tục để chớp lấy thông tin mọi nơi. Khi vừa bước ra khỏi phòng thông tin, rẽ vào quán dặn vợ mấy việc rồi đi ra lối huyện cũ, tôi phát hiện tốp người tản cư buôn chuyện rất náo nhiệt .
Tính tôi cũng hay tò mò không biết có việc gì nên liền lại tán gẫu cùng. Được biết có làng nào ấy Việt gian theo Tây. Tôi nào ngờ ấy lại là làng Chợ Dầu – chính ngôi làng tôi sống. Họ bảo làng tôi Việt gian, người làng tôi theo giặc. Như không tin được vào tai mình. Tôi thầm nghĩ đủ điều. Chẳng nhỡ làng mình theo Tây thật rồi sao. Sao lại có chuyện đấy được. Người làng ta đều là những con người yêu nước hết cả mà. Không nhẫn nhịn được nỗi nhục nhã đến tận cùng, tôi đành đánh trống lảng bỏ đi : “ Hà, nắng gớm, về nào … ”
Kể từ cái ngày tin đồn thổi ấy được truyền lây lan rộng khắp nơi, tôi chẳng dám bén lẻn ra đường nữa. Tâm trí tôi như dần triệt quệ, tôi không thèm màng đến việc gì nữa. Cả vợ tôi cũng chán nản không thiết thao tác nhà. Được sinh ra và lớn lên trong thời kì cuộc chiến tranh, từ bé tôi đã phải sống với bom đạn. Thấy thế tôi luôn nhủ với lòng mình rằng sau này phải gắng sức thao tác gì đấy giúp ích cho quốc gia .
Trong đầu tôi cũng như mái ấm gia đình, làng xóm tôi đều hứa với lòng sẽ luôn ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm. Thế mà giờ đây chúng tôi còn chưa làm được điều gì đã làm tổn hại đến quốc gia rồi. Tôi cũng yêu làng tôi lắm, cái làng Chợ Dầu ấy đã gắn bó với tôi khá lâu rồi. Nhưng sâu thẳm trong trái tim mộc mạc, bình dị của người nông dân nghèo này vẫn luôn dành một phần quan trọng so với Tổ quốc. “ Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù ” .
Thời điểm ấy, khắp nơi mọi người đều xua đuổi dân làng Chợ Dầu. Bà chủ nhà của tôi rồi cũng phải khước từ mái ấm gia đình tôi sinh sống tại nhà bà. Trong vài ba hôm ngắn ngủi, không biết làm gì, đi về đâu, đầu óc tôi như trống rỗng bởi sự nhục nhã không cam chịu nổi .
Thế mà nỗi buồn ấy lại bỗng chốc chuyển sang nụ cười vui hồn nhiên nở dần trên khuôn mặt tôi. Tôi vui sướng khi được nghe tin mừng rằng tin làng Chợ Dầu Việt gian đã được cải chính lại. Đúng thật là, toàn là sai sự mục tiêu cả. Tôi đi đến khắp nơi báo tin mừng dây cho mọi người. Ngay cả bà chủ nhà cũng vui và đành cho tôi liên tục ở nhà bà. Thế là đời sống tôi lại trở nên vui tươi như trước .
Mọi con sông đều chảy ra biển, tình yêu nhà, yêu làng xóm, yêu quê nhà trở thành tình yêu Tổ Quốc. Đối với người nông dân một nắng hai sương, làng có một vị trí rất quan trọng. Đấy là nơi tôi sinh ra, lớn lên và thao tác. Quan trọng hơn làng đã trở thành cội nguồn quê nhà, là một phần không hề thiếu trong tâm hồn của người nông dân. Riêng bản thân tôi, tôi sẽ không khi nào quên đi được bóng hình cái làng Chợ Dầu quen thuộc ấy và sẽ luôn tin cậy, chẳng khi nào rời xa làng mình .
Bài tìm hiểu thêm số 3
Quê hương là gì hở mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu
Quê hương là gì hở mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều .
Chúng ta ai cũng có quê nhà, nơi chôn rau cắt rốn, nơi nuôi dưỡng những tâm hồn thơ bé, nơi mà dù đi xa tới đâu ta đều hướng về. Riêng tôi đó là cái làng chợ Dầu đầy thương nhớ. Mọi người vướng mắc tôi là ai ư ? Tôi chính là ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân .
Ôi cái làng chợ Dầu của tôi ! Tôi vẫn nhớ như in hình ảnh làng tôi có cái phòng thông tin rộng nhất vùng, cái tròi phát thanh cao tít bằng ngọn tre, chiều chiều tiếng loa gọi vang vọng khắp cả một khoảng chừng trời, không ai là không nghe thấy. Rồi nhà ngói san sát nhau, sầm uất như tỉnh. Đường trong làng toàn lát đá xanh, trời mưa trời gió tha hồ đi khắp đầu làng cuối xóm, bùn không dính đến gót chân. Tháng năm ngày mười phơi rơm, phơi thóc thì tốt hạng sang, không có lấy một hạt thóc đất. Chẳng là tôi tự hào về cái làng của tôi lắm những bác ạ. Tôi vẫn có tính hay khoe làng như vậy lâu nay. Thế mà chỉ vì cái bọn giặc đáng khinh kia mà làng chợ Dầu bị tàn phá, dân trong làng thì phải đi tản cư hết .
Bây giờ khoe làng, tôi khoe khác. Tôi khoe những ngày khởi nghĩa dồn dập ở làng, mà tôi gia nhập trào lưu từ thời kỳ còn bóng tối. Những buổi tập quân sự chiến lược. Cả giới phụ lão có cụ râu tóc bạc phơ cũng vác gậy đi tập một hai. Mỗi lần hô động tác, anh huấn luyện viên lại phải đệm tiếng ạ … thườn thượt đằng sau : “ Nghiêm ạ ! … Nghỉ ạ ! … Vác súng lên vai ạ ! … ”. Nhất là những hố, những ụ, những giao thông hào của làng tôi thì làm khu công trình không để đâu hết. Ba chìm bảy nổi mười mấy năm trời mới lại được trở về quê nhà bản quán .
Thực tình tôi không muốn tản cư lên trên này một chút ít nào. Nhưng bà Hai nhà tôi cứ mếu máo, bà năn nỉ bắt tôi phải đi, bà bảo :
– Thế ông định bỏ mẹ con tôi chết đói à ? Ông phải lên trông nom chúng nó cho tôi xoay xỏa chứ. Rồi bà khẩn khoản nói với mọi người, khẩn khoản với chiến sỹ thôn đội trưởng, mọi người chấp thuận đồng ý để tôi đi, tôi đành phải nghe theo .
Những ngày đầu ở trên này việc làm không có, trong người tôi khi nào cũng tức bực, không yên. Cũng đến khổ bà nhà tôi những bác ạ. Tôi quay sang cáu gắt mẹ con nhà bà ấy. Nhưng tôi nghĩ mình sinh sống ở cái làng này từ tấm bé đến giờ. Ông cha cụ kỵ mình xưa kia cũng sinh sống ở cái làng này đã từ bao nhiêu đời nay rồi. Bây giờ gặp phải cái lúc hữu sự như thế này mình lại đâm đầu bỏ đi còn ra thế nào nữa. Công việc là việc làm chung chứ của riêng mình ai ?
Mỗi lần tôi bước chân ra khỏi cái gian nhà tối thấp bộn bề những bồ, bị, nồi, niêu, và những dây quần áo ẩm sì ấy là tôi nhẹ nhõm, tươi tỉnh hẳn lên. Sao mà tôi sợ cái gian nhà ấy thế ! Nhất là những buổi trưa im ắng, oi ả, có tiếng mụ chủ nhà nói nheo nhéo ở bên ngoài, thì tôi không sao chịu được. Tôi phải đi cho nó khuất. Tôi chưa thấy người đàn bà nào tham lam, tinh quái như mụ ta. Người thì gầy đét như thanh củi khô. Cái miệng mỏng mảnh lèo lèo, nói cứ liến đi, mà chúa thần là gian. Không vào nhà thì thôi, động vào nhà là nhòm .
Ngay từ dạo mới lên, tôi đã bực mình với mụ ấy lắm rồi. Nghe xóm giềng ở đây người ta nói, tôi biết mụ không phải là người đứng đắn. Buổi trưa hôm ấy tôi ở nhà một mình. Con bé lớn gánh hàng ra quán cho mẹ chưa thấy về. Hai đứa bé thì tôi bắt chúng nó ra vườn trông mấy luống rau mới cấy lại chẳng gà vặt hết. Tôi hì hục vỡ một vạt đất rậm, ngoài bờ suối từ sáng đến giờ, tôi tính để trồng thêm vài trăm gốc sắn ăn vào những tháng đói sang năm. Đến khi mỏi nhừ tôi vào nhà nằm vật lên giường vắt tay lên trán nghĩ ngợi vẩn vơ. Tôi lại nghĩ về cái làng của tôi, lại nghĩ đến những ngày cùng làm với bạn bè. A, sao mà độ ấy vui thế. Tôi thấy mình như trẻ ra. Cũng hát hỏng, bông phèng, cũng đào, cũng cuốc mê man suốt ngày. Trong lòng Tôi lại thấy náo nức hẳn lên. Tôi lại muốn về làng, lại muốn được cùng đồng đội đào đường đắp ụ, xẻ hào, khuân đá … Không biết cái chòi gác ở đầu làng đã dựng xong chưa ? Những đường hầm bí hiểm chắc là còn khướt lắm. Chao ôi ! Tôi lão nhớ làng, nhớ cái làng quá. Bên ngoài, ánh nắng rọi xuống mặt sân sáng lóa, có mấy tiếng gà trưa cất lên eo óc. Gian nhà càng như lịm đi, mờ mờ hơi đất. Giờ này là mụ chủ sắp đi làm đồng về đây. Tôi lại sắp phải nằm trong này mà nghe mụ chửi con mắng cái, kêu vại nước chóng cạn, cái nhà bếp bừa bộn nheo nhéo lên đây. Tấm liếp che cửa bỗng kêu lạch xạch, gian nhà sáng bừng lên. Tôi giật mình, ngóc đầu nhìn ra. Đứa lớn gồng đôi thúng không bước vào. Tôi cất tiếng hỏi :
– Ở ngoài ấy làm gì mà lâu thế mày ?
Không để đứa con kịp vấn đáp, tôi nhỏm dậy vơ lấy cái nón :
– Ở nhà trông em nhá ! Đừng có đi đâu đấy. Tôi giơ tay chỉ lên nhà trên và bước ra ngoài .
Bên ngoài trời xanh lồng lộng, có những tảng mây sáng chói, lừ đừ. Đường vắng hẳn người qua lại. Họ rạt cả vào những khoảnh bóng cây tránh nắng. Một vài tiếng động nhẹ khẽ gợn lên, oi ả. Tôi đi nghênh ngang giữa đường vắng, cái đầu cung cúc lao về phía trước. Hai tay vung vẩy, nhấp nhổm. Cũng như thường lệ, tôi ghé vào trạm thông tin nghe ngóng tình hình chiến sự. Biết bao là tin hay đều được update ở đây. Ruột gan tôi cứ như múa cả lên. Nhưng có vẻ như niềm hạnh phúc của con người thật là nhỏ bé. Ngờ đâu cái vui tươi ấy chỉ là một ngày lặng gió trước khi giông bão nổi lên. Bước ra khỏi phòng thông tin, tôi rẽ vào dặn vợ vài việc rồi theo lối huyện cũ mà đi. Tôi tạt qua quán nước ngồi. Ở đây, những tốp người tản cư dưới xuôi lên đứng ngồi lố nhố. Nghe một người đàn bà nói bọn Tây nó vào làng chợ Dầu, nó khủng bố, tôi lo ngại, quay phắt lại lắp bắp hỏi :
– Nó … Nó vào làng Dầu hở bác ? Thế ta giết được bao nhiêu thằng ?
– Có giết được thằng nào đâu. Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây còn giết gì nữa !
Giọng người đàn bà the thé, đầy mùi căm giận. Nó như gáo nước lạnh tạt thẳng vào mặt tôi. Tôi bàng hoàng. Cổ họng nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân, tưởng như đến không thở được. Khóe mắt cứ giật giật, những dây thần kinh như tê liệt. Một lúc lâu sau, tôi mới rặn è è, nuốt cái gì vương vướng ở cổ, hỏi lại, giọng lạc hẳn đi :
– Liệu có thật không hở bác ? Hay lại chỉ …
– Thì chúng tôi vừa ở dưới đấy lên đây và lại …
Tôi chưa dứt lời thì người ta đã nói. Dứt khoát. Chắc như đinh đóng cột. Tôi đờ người. Hai tai ù ù. Chẳng còn nghe thấy gì cả. Giọng người kia như lẫn vào trong gió. Tôi trả tiền nước, lảo đảo đứng dậy. Chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng :
– Hà, nắng gớm, về nào …
Tôi cúi gằm mặt xuống mà đi. Tôi thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, tôi nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy tôi ngày hôm nay có vẻ như khác, len lén đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau. Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt tôi cứ tràn ra …
– Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu … tôi nắm chặt hai tay lại và rít lên :
– Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này !
Chả nhẽ cái bọn ở làng lại đốn đến thế được. Tôi kiểm điểm từng người trong óc. Không mà, họ toàn là những người có niềm tin cả mà. Họ đã ở lại làng. Quyết tâm một sống một chết với giặc, có đời nào lại can tâm làm điều nhục nhã ấy ! … Nhưng sao lại nẩy ra cái tin như vậy được ? Mà thằng chánh Bệu thì đích thị là người làng không sai rồi. Không có lửa thì sao có khói ? Ai người ta hơi đâu bịa tạc ra những chuyện ấy làm gì. Chao ôi ! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian ! Rồi đây biết làm ăn, kinh doanh ra làm sao ? Ai người ta chứa. Ai người ta kinh doanh mấy. Suốt cả cái nước Nước Ta này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước … Lại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nữa không biết họ đã rõ cái cơ sự này chưa ?
Tối ấy không ai nói với ai câu nào, khoảng trống yên ắng đến lạ. Rồi vẫn cái giọng rì rầm như thường ngày :
– Này thày nó ạ .
Tôi nằm rũ ra trên giường không nói gì .
– Thày nó ngủ rồi à ?
– Gì ? Tôi khẽ nhúc nhích :
– Tôi thấy người ta đồn … tôi gắt lên :
– Biết rồi !
Tôi nghĩ rợn cả người. Cả cuộc sống đen tối, lầm than cũ nổi lên trong ý nghĩ. Tôi không hề về cái làng ấy được nữa. Về giờ đây ra tôi chịu mất hết à ? Không thể được ! Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù. Tôi ôm thằng con út lên lòng, vỗ nhè nhẹ vào sống lưng nó, khẽ hỏi :
– Húc kia ! Thầy hỏi con nhé, con là con ai ?
– Là con thầy mấy lỵ con u .
– Thế nhà con ở đâu ?
– Nhà ta ở làng chợ Dầu .
– Thế con có thích về làng chợ Dầu không ? Thằng bé nép đầu vào ngực tôi vấn đáp khe khẽ :
– Có. Tôi ôm khít thằng bé vào lòng, một lúc lâu lại hỏi :
– À thầy hỏi con nhé. Thế con ủng hộ ai ? Thằng bé giơ tay lên, trẻ trung và tràn trề sức khỏe và rành rọt :
– Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm ! Nước mắt tôi giàn ra, chảy ròng ròng trên hai má. Tôi thủ thỉ :
– Ừ đúng rồi, ủng hộ Cụ Hồ con nhỉ .
Chiều hôm ấy có anh cùng làng đến chơi, cũng người chợ Dầu những bác ạ. Tôi đóng khăn áo chỉnh tề tất tả theo hắn đi. Tôi vội vã đến quên cả dặn trẻ coi nhà. Tôi đi mãi đến xẩm tối mới về. Cái mặt buồn thiu mọi ngày bỗng vui tươi, rạng rỡ hẳn lên. Mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy … Vừa đến ngõ tôi đã lên tiếng :
– Chúng mày đâu rồi, ra thầy chia quà cho nào .
Rồi tôi vội sang bác Thứ khoe :
– Tây nó đốt nhà tôi rồi ông chủ ạ. Đốt nhẵn. Ông quản trị làng em vừa lên cải chính … Cải chính cái tin làng chợ Dầu chúng em Việt gian ấy mà. Láo ! Láo hết, chẳng có gì sất. Toàn là sai sự mục tiêu cả !
Đấy câu truyện là như vậy đấy mọi người ạ. Đến giờ nghĩ lại tôi vẫn không sao quên được cảm xúc khi nghe tin cải chính. Bởi vì có niềm tin vào Đảng, vào bác Hồ và cả cái làng của tôi nữa nên kháng chiến mới thắng lợi như ngày ngày hôm nay. Tôi mong qua câu truyện của tôi mọi người sẽ thêm yêu quê nhà của mình .
Bài tìm hiểu thêm số 5
Làng Chợ Dầu ngôi làng thân yêu nơi tôi sinh ra và lớn lên nhưng bọn Tây đã khiến chúng tôi phải đi tản cư nơi khác, nhưng giờ đã được trở lại nhà, Làng Dầu trong lòng tôi vẫn vẹn nguyên như chưa sứt mẻ tối thiểu là tình cảm tôi dành cho nó. Tôi niềm hạnh phúc vì đã được quay về quê nhà nơi “ chôn rau cắt rốn ” của tuổi thơ .
Trở về quê nhà tôi được nghe rất nhiều thông tin nào là hủy hoại bao nhiêu tên địch ? bao nhiêu người hi sinh ? đang chú ý lắng nghe với sự phấn khởi tự hào thì bỗng được tin từ một người phụ nữ nói rằng “ làng Chợ Dầu theo Tây phản cách mạng ”, giọng điệu người phụ nữ cay nghiệt và căm giận phát lên. Nhận được tin dữ, cảm xúc tiên phong đó là sốc, mặt tôi biến sắc, cổ họng nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân, cảm xúc lúc đó thật xấu hổ và tuyệt vọng. Tôi là người yêu làng, hãnh diệu và kể cho mọi người nghe mọi việc tốt đẹp về làng mình như giờ thành ra thế này, thật sự rất buồn, xấu hổ và tuyệt vọng về ngôi làng. Tôi lảng tránh đi nơi khác và quay trở lại nhà .
Trở về tôi vẫn không tin đó là thực sự, những tâm lý nội tâm đấu tranh nhau dai dẳng giữa tình yêu thương làng và thực sự đang được trình diện. Ngôi làng tôi gắn bó, thân thiện, yêu vì những điều tốt đẹp giờ trở thành làng theo giặc, tôi thật sự tuyệt vọng. Trong tâm trạng rối bời tôi tâm sự với thằng út, những điều kể ra làm tôi thấy nhẹ nhõm hơn rất nhiều .
Tôi đi chơi cùng ông hàng xóm đến tận tối mới về, ông quản trị làng chợ Dầu mới lên cải chính, ông ấy cho biết cái tin làng theo Tây làm Việt gian là sai thực sự, sai mục tiêu. Tôi vui mừng đến nỗi hô hào bọn trẻ :
“ Chúng mày đâu rồi, ra thầy chia cho ”
Tôi chạy vội vã sang thì được khoe thông tin Tây nó đốt nhà, đốt sạch mọi thứ, mọi thông tin về làng chợ Dầu trước kia toàn sai thực sự. Dù gia tài bị mất đi nhưng không hiểu sao trong lòng tôi bỗng vui, vui vì tin làng quê mình vẫn theo kháng chiến, theo cách mạng .
Câu chuyện là như vậy đó, trải qua nhiều cung bậc xúc cảm từ tuyệt vọng, chán nản và niềm vui giật mình đến nhảy cẫng lên như một đứa trẻ, qua việc này niềm tự hào về ngôi làng chợ Dầu trong tôi vẫn không biến hóa, làng tôi vẫn luôn trung thành với chủ với cách mạng .
Bài tìm hiểu thêm số 7
“ Quê hương ” – hai tiếng ấy mới thiêng liêng làm thế nào ! Dẫu rằng tôi cùng bao người khác nữa chỉ là những người nông dân chân lấm tay bùn, ngày ngày đầu tắt mặt tối, bán mặt cho đất bán sống lưng cho trời thì chúng tôi cũng có quê nhà của mình và rất yêu nó. Sau Cách mạng tháng Tám, tình yêu quê nhà của chúng tôi còn được lan rộng ra ra, kết nối, gắn liền với tình yêu nước, niềm tin kháng chiến. Tôi cũng không ngoại lệ. Ấy vậy mà có một lần, tình yêu làng, yêu nước của tôi đã bị đặt vào trong một thử thách làm tôi mất ăn mất ngủ suốt mấy ngày liền .
Xem thêm: Dàn ý Phân tích bài thơ Nhớ rừng
Trước khi kể về câu truyện của mình, tôi nên ra mắt về bản thân mình trước chứ nhỉ ? Tuy mọi người thường gọi tôi là ông Hai nhưng tên thật của tôi là Nguyễn Hai Thu. Nhắc tới làng tôi, chắc mọi người đều biết tới rồi nhỉ, làng tôi có niềm tin kháng chiến thế cơ mà ! Làng tôi chính là làng Chợ Dầu thuộc huyện Từ Sơn tỉnh Thành Phố Bắc Ninh đấy ! Nhớ năm ấy cái lũ Pháp mất dạy chúng nó tràn sang xâm lược nước ta, tôi cũng muốn ở lại sát cánh cùng những bạn bè giết chết cha chết mẹ chúng nó, ngặt nỗi dạo ấy trái gió trở trời, cái chân của tôi đau nhức quá, không chỉ có vậy nhà tôi còn có một đàn con nheo nhóc, nên mái ấm gia đình tôi buộc phải đi tản cư ở vùng đất Thắng theo chủ trương của cụ Hồ : tản cư là yêu nước .
Ở nơi tản cư, tôi cũng chẳng thảnh thơi tẹo nào. Gia đình tôi ăn bữa nay phải nghĩ đến bữa mai, ăn năm nay phải nghĩ đến sang năm, rồi còn phải góp lương thực để ship hàng kháng chiến nữa chứ, tính kiểu gì cũng không thấy đủ, vậy nên cả mái ấm gia đình tôi phải làm quần quật cả ngày. Ngày nào cũng vậy, hai tay chân tôi mỏi nhừ, tưởng như không có sức mà bước, mà cầm, mà nắm, mà cử động nữa. Ấy thế mà cứ mỗi khi nằm vật xuống giường, tôi lại vắt tay lên trán nghĩ về làng rồi lại tự tưởng tượng về những việc làm kháng chiến của làng : đào đường, đắp ụ, xẻ hào, khuân đá, … Chỉ nghĩ đến thôi là tôi cảm thấy mình như tràn ngập sinh lực, phảng phất như toàn bộ căng thẳng mệt mỏi đều tan biến hết. Chắc tối nay tôi sẽ lại sang nhà bác Thứ để khoe về làng mất ! Ôi, làng của tôi mới đáng tự hào làm thế nào !
Ở vùng đất Thắng này việc làm ưa thích của tôi là xuống phòng thông tin nghe lỏm tin tức mà người ta đọc trên báo. Không phải là tôi không biết đọc mà thực ra tôi đã học qua một lớp tầm trung học vụ rồi đấy, biết đọc, biết viết hẳn hoi ấy nhé, nhưng mà chữ in này khó nhận mặt chữ, tôi chỉ đọc được bập bõm, câu được câu không, thật là khổ tâm rất là ! May thay, hôm ấy tôi gặp trúng một chàng trai to lớn, trên người mặc bộ quân phục màu xanh lá cây nom rất đỏm dáng. Chắc hẳn là một anh dân quân mới học, chữ nào chữ nấy đọc chậm rãi, to, rành rọt từng chữ. Bao nhiêu là tin hay, nào thì có một em nhỏ trong ban tuyên truyền xung phong bơi ra giữa hồ Hoàn Kiếm cắm quốc kì lên Tháp Rùa, rồi anh trung đội trưởng sau khi giết được bảy tên giặc đã tự sát bằng quả lựu đạn ở đầu cuối, hay đội nữ du kích Trưng Trắc giả làm người mua hàng đã bắt sống được một tên hai bốt Thao ngay giữa chợ. Lại còn bao tin đột kích nữa, chỗ này giết một tí, chỗ kia giết một tí, rồi còn kiếm được cả súng nữa. Tôi càng nghe càng hăng say, càng mừng rơn, rồi bất chợt lại nghĩ đến làng : “ Cái lũ Pháp tép riu này mà đi qua làng mình nhất định sẽ bị đánh cho tơi bời rồi làng mình cũng được lên báo cho mà xem. ” Càng nghĩ tôi càng thấy đúng rồi cười thầm một mình .
Ra khỏi phòng thông tin, tôi rẽ vào quán dặn dò vợ mấy câu rồi đi thẳng ra lối huyện cũ. Đi được một đoạn tôi gặp phải một tốp người tản cư mới ở dưới xuôi lên, tôi vội tìm một quán gần đấy ngồi nghe ngóng tin tức. Tôi hỏi bọn họ :
– Các ông, những bà ở đâu lên ta đấy ạ !
Một người đàn bà mau miệng vấn đáp :
– Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ. Đi bốn năm hôm mới lên đến đây, khó khăn vất vả quá !
Tôi hỏi thêm mấy câu về tình hình dưới xuôi, ai biết lại nghe được tin tức bọn giặc rút giặc rút ở Thành Phố Bắc Ninh về qua chợ Dầu. Tôi đinh ninh làng mình phải giết được vài thằng, nào ngờ một người đàn bà cho con bú lại nói cho tôi một tin dữ : cả làng Chợ Dầu của tôi theo Tây. Tôi như bị sét đánh trúng, cả người cứng lại, đờ ra, tưởng như đã ngừng thở. Phải một lúc lâu sau, tôi phản ứng kịp, run run hỏi lại, nhưng đáp án tôi nhận được lại đập nát vụn chút kỳ vọng sau cuối của tôi, họ khẳng định chắc chắn rằng bọn Tây vào làng, cả làng tôi vác cờ thần ra đón, rồi cả thằng chánh Bệu khuân hết đồ vật theo giặc. Tôi thấy mắt mình nóng lên, nước mặt như chực trào ra, cổ họng như bị cái gì chặn lại. Đắng ngắt ! Bây giờ tôi chỉ có một ý nghĩ muốn về nhà trốn tránh hết thảy. Tôi vội đứng dậy trả tiền trà, rồi vờ như không thèm chú ý, vươn vai nói to rồi chuồn thẳng :
– Hà, nắng gớm, về nào, …
Dù đã đi ra khỏi quán, tôi vẫn nghe tiếng lanh lảnh của người đàn bà nọ vọng ra :
– Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó ! Đói khổ đánh cắp ăn trộm người ta còn thương. Cái giống Việt gian bán nước thì cho mỗi đứa một nhát !
Về đến nhà, body toàn thân tôi như bị rút cạn sức lực lao động, nằm vật ra giường, đưa mắt nhìn lũ trẻ nhà mình đang chơi ngoài cổng. Có lẽ chúng thấy tôi khác thường nên ngoan ngoãn tránh đi. Tôi đau đớn, tủi hổ, nước mắt giàn giụa : “ Ôi chao mấy đứa số lượng khổ của tôi, chúng nó mới tí tuổi đầu mà đã ngoan hiểu chuyện như vậy, có làm ra tội nên tình gì đâu mà bị người ta gán cho cái mác trẻ con làng Việt gian cơ chứ. Khốn nạn, cái bọn này ăn cái gì mà đổ đốn, dám bán nước, phản bội Tổ quốc, phản bội cụ Hồ muôn năm thế này hả trời. ” Tức giận, tôi mắng ra lời luôn cho bõ tức .
Nhưng mắng xong rồi tôi mới ngờ ngợ như lời mình có gì đó không đúng. Mọi người ở làng so với tôi còn có niềm tin kháng chiến hơn, quyết tâm ở lại sống chết với giặc cơ mà ! Mới nghĩ như vậy, tôi lạt gạt phắt đi ngay, không có lửa làm thế nào có khói, người ta không có thù oán với mình thì đặt điều với mình để làm gì, huống chi tên chánh Bệu đích thị là người làng mình rồi, không có sai. Chao ôi, nhục nhã chưa, cả làng Việt gian !
Tối ấy vợ tôi về, có lẽ rằng bà ấy cũng nghe tin rồi, bởi tôi thấy bà khang khác, cả người uể oải, mặt cúi gằm xuống, đi thẳng vào trong nhà cất thúng rồi ra thềm ôm má nghĩ ngợi. Thấy mẹ như vậy lũ trẻ cũng không dám đòi quà. Sự im re đáng sợ bao trùm lên gian nhà nhỏ. Mãi khuya, vợ tôi mới chống gối đứng dậy, lẳng lặng xuống nhà bếp đếm tiền hàng như thường lệ. Lúc lâu sau bà mới nhỏ giọng gọi tôi, nhưng tôi cố ý tảng lờ đi, thậm chí còn cong cáu gắt ngắt lời bà khi bà có vẻ như định nhắc lại chuyện ban sáng. Bà ấy nín bặt, lát sau mới khẽ khàng nói tiếp rằng người ta đồn nơi này sẽ không chứa những người làng Chợ Dầu nữa. Tôi lặng đi, không dám hé nửa lời, bởi tôi biết hiện giờ tâm trạng tôi không tốt, nếu nói thêm câu gì nữa sẽ làm tổn thương tới bà ấy mất. Nhìn khuôn mặt gầy gò, mới ngoài bốn mươi mà tưởng chừng như đã già đi cả chục tuổi, những nếp nhăn, vết chân chim như ghi lại những tháng ngày khó khăn vất vả khó nhọc bà phải trải qua khi chung sống với tôi, tôi cũng thấy hổ thẹn lắm chứ ! Nhưng biết làm thế nào được, những lời nói ban sáng của mụ đàn bà nọ vẫn đeo bám, ám ảnh, dằn vặt tôi mãi. Tôi trằn trọc mãi mà không tài nào ngủ được. Một đêm thức trắng !
Ba bốn ngày sau đó tôi luôn cảm thấy không an tâm lúng túng, không dám bước chân ra khỏi nhà nửa bước dù chỉ là sang nhà bác Thứ, chỉ cần một đám đông túm tụm lại, hay nghe tiếng cười nói xa xa, tôi cũng sợ hãi, cho rằng người ta đang nói về “ cái chuyện ấy ”, rồi chỉ thoang thoáng nghe được mấy tiếng Tây, Việt gian, cam-nhông là tôi lại lủi ra một góc nhà, nín thít. Đặc biệt là mụ chủ nhà, từ ngày xảy ra chuyện ấy, nhiều lúc mụ lại chạy sang nói bóng nói gió, đâm chọt, chế giễu, dọa nạt mái ấm gia đình tôi một hồi. Hình như mụ ta lấy điều làm cho vợ chồng tôi khổ ngấm khổ ngầm là mụ thích. Thậm chí có lần mụ còn rình rập đe dọa rằng ở đây người ta đồn rằng không chứa người làng Chợ Dầu chúng tôi ở đây nữa. Tuy đây chỉ là việc do vợ tôi kể lại nhưng cũng làm tôi khốn đốn, khổ sở một phen. Rời khỏi đây mái ấm gia đình tôi biết đi đâu về đâu giờ đây, ai người ta cho ở nhờ, ai người ta kinh doanh với ? “ Hay là quay về làng … ” vừa mới chớm nghĩ như vậy, tôi lập tức phản đối ngay, về làng không phải là cam chịu cái mác Việt gian, phản bội Tổ quốc, bỏ lại kháng chiến, cụ Hồ … Cuối cùng, phải nguy hiểm lắm tôi mới ra được quyết định hành động : Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù .
Quyết định thì như vậy nhưng cái tình yêu làng này đã ngấm vào máu thịt, là một phần khung hình của tôi rồi, đâu phải bảo thù là tôi thù ngay được, thế là tôi phải tìm thằng Húc trò chuyện để để giải khuây. Khi tôi hỏi nó nhà ta ở đâu thì nó vấn đáp là làng Chợ Dầu, khi tôi hỏi nó có muốn về làng không nó chỉ khe khẽ đáp : có. Vậy mà khi tôi hỏi nó ủng hộ ai thì nó lại vấn đáp mạnh khỏe và rành rọt : ủng hộ cụ Hồ Chí Minh muôn năm. Nghe câu vấn đáp của nó mà lòng tôi đau như cắt, bởi tâm sự của nó cũng là tâm sự của tôi, nói với nó cũng là tôi đang tự giải tỏa lòng mình, như để mình lại minh oan cho mình nữa. Tôi biết cái ý nghĩ mong có đồng đội chiến sỹ, cụ Hồ nghe được mà biết, mà soi xét cho bố con tôi chỉ là ý nghĩ viển vông, nhưng tôi vẫn không nhịn được mà chuyện trò với con. Chí ít, mỗi lần chuyện trò với con xong, lòng tôi cũng vơi đi mấy phần .
Nhưng có một chuyện đã xảy ra khiến tảng đá trong lòng tôi biến mất trọn vẹn : ông quản trị đã cho hay tin làng tôi được cải chính. Hôm ấy, ngài ấy Open trước mặt tôi làm tôi sửng sốt, nhất thời không phản ứng kịp, mãi mới nhớ ra là phải mời khách vào nhà. Thì ra ngài ấy muốn mời tôi cùng báo tin. Tôi chọn ngay ra bộ quần áo thật sạch, tươm tất nhất mà mặc dầu là lễ Tết tôi cũng không nỡ diện để mặc vào, chỉnh ngăn nắp lại đầu tóc rồi cùng đi với ngài ấy. Mãi đến sẩm tối tôi mới về đến nhà. Vừa chia quà cho những con xong, tôi sang ngay nhà bác Thứ và nhà chủ nhà khoe rằng ông quản trị vừa lên cải chính cái tin làng tôi theo giặc là “ sai sự mục tiêu ”, thậm chí còn khoe cả cái tin nhà tôi bị Tây đốt mất rồ. Mặc dù so với người nông dân chúng tôi cái nhà là quan trọng nhất nhưng tôi không ức chế nổi sự sung sướng của mình. Chỉ là một căn nhà thôi, sau này cuộc chiến tranh kết thúc quay về thiết kế xây dựng lại cũng được, chứ nếu danh dự của làng bị mất thì đó sẽ là một vết nhơ mà kể cả qua bao nhiêu năm cũng không xóa nhòa đi nổi .
Tôi tưởng câu truyện nhỏ này chỉ có mái ấm gia đình tôi và vài người xung quanh biết nhưng không hề ngờ được nó lại được nhà văn Kim Lân – một nhà văn cùng quê với tôi – viết thành một truyện ngắn đăng trên báo Văn nghệ và còn được nhìn nhận rất cao. Nhà văn đã mượn truyện của tôi để khái quát thành tình cảm của người nông dân của khắp mọi nơi trên mọi miền của Tổ quốc. Là người nông dân ai chẳng yêu nơi chôn rau cắt rốn của mình, quốc gia có giặc người nông dân khắp nơi đều đứng lên tham gia kháng chiến. Đó là sự tin yêu tuyệt đối vào Cách mạng .
Cuộc sống ngày thời điểm ngày hôm nay của tất cả chúng ta đang ngày càng trở nên tốt hơn, toàn bộ là nhờ có Cách mạng. Chính vì thế tất cả chúng ta càng phải nỗ lực đem rất là mình góp sức cho quốc gia, cho quê nhà để quốc gia hết giặc, đời sống của người nông dân sẽ được thay đổi trọn vẹn .
Bài tìm hiểu thêm số 4
Ôi cái làng Dầu của tôi ! Vẫn cái phong vị ngọt ngào của lúa non đồng nội. Vẫn con đường gạch đá xanh rơn. Bầu trời cao thẳm, rộng bát ngát, vương chút nắng xuống mái đình cổ kính. Tôi đã yêu và yêu biết nhường nào cái mảnh đất này, nơi tôi sinh ra và lớn lên. Bọn giặc đáng khinh kia đã tàn nơi đây. Làng Dầu không còn như ngày tôi phải rời làng đi tản cư nữa. Nhưng giờ trở lại, lòng tôi vẫn thế, vẫn vẹn nguyên không hề biến hóa. Trong tôi có cái gì nao nao rất lạ. Một cảm xúc nhớ nhớ, xen một chút ít thương, pha đôi sự tự hào. Tôi như vỡ òa trong niềm niềm hạnh phúc. Hạnh phúc vì thực sự cái đau khổ của một ngày xa xôi kia chỉ còn là hồi ức, hồi ức không đẹp nhưng lại làm cho con người ta nhớ mãi chẳng thể quên .
Đó là một ngày nắng. Cũng cách đây mấy năm rồi. Và tôi thì cũng không còn nhớ rõ cho lắm .
Trưa ấy, trời nắng ghê lắm. Nắng rọi xuống mặt sân sáng lóa. Nắng như muốn thiêu rụi cả con người. Có mấy tiếng gà trưa cất lên eo éo. Tiếng lũ ve thì ngân mãi không thôi, não lòng. Xong việc, tôi có cả một khoảng chừng thời hạn mà nằm nghĩ vẩn vơ. Và thế là tôi nhớ về cái làng Dầu của tôi, nhớ ghê gớm .
Tôi ngóng đứa con gái lớn từng lúc một. Mong nó về nhanh nhanh để trông nhà trông cửa, để tôi còn được làm cái việc mà tôi vẫn làm. Một lúc sau, nó về. Tôi dặn dò con vài câu rồi bước vội ra ngoài. Đường vắng hẳn người qua lại. Trời lồng lộng gió nhưng vẫn không đủ để thổi đi cái nắng nóng của mùa hè. Nắng thế này thì bỏ mẹ chúng nó. Tôi nghĩ rồi nói lớn. Có người đi ngang qua, kinh ngạc hỏi lại :
– Chúng nó nào ?
– Tây ấy chứ còn chúng nó nào nữa. Ngồi vị trí giờ bằng ngồi tù .
Nói rồi tôi bước thẳng. Cũng như thường lệ, tôi ghé vào trạm thông tin nghe ngóng tình hình chiến sự. Biết bao là tin hay. Ruột gan tôi cứ như múa cả lên. Vui quá ! Nhưng có vẻ như niềm hạnh phúc của con người thật là nhỏ bé. Ngờ đâu cái vui tươi ấy chỉ là một ngày lặng gió trước khi giông tố nổi lên. Bước ra khỏi phòng thông tin, tôi rẽ vào dặn vợ vài việc rồi theo lối huyện cũ mà đi. Tôi tạt qua quán nước ngồi. Ở đây, những tốp người tản cư dưới xuôi lên đứng ngồi lố nhố. Nghe một người đàn bà nói bọn Tây nó vào làng Chợ Dầu, nó khủng bố, tôi lo ngại, quay phắt lại lắp bắp hỏi :
– Nó … Nó vào làng Dầu hở bác ? Thế ta giết được bao nhiêu thằng ?
– Có giết được thằng nào đâu. Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây còn giết gì nữa !
Giọng người đàn bà the thé, đầy mùi căm giận. Nó như gáo nước lạnh tạt thẳng vào mặt tôi. Tôi bàng hoàng. Cổ họng nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân, tưởng như đến không thở được. Khóe mắt cứ giật giật, những dây thần kinh như tê liệt. Một lúc lâu sau, tôi mới rặn è è, nuốt cái gì vương vướng ở cổ, hỏi lại, giọng lạc hẳn đi :
– Liệu có thật không hở bác ? Hay lại chỉ …
– Thì chúng tôi vừa ở dưới đấy lên đây và lại …
Tôi chưa dứt lời thì người ta đã nói. Dứt khoát. Chắc như đinh đóng cột. Tôi đờ người. Hai tai ù ù. Chẳng còn nghe thấy gì cả. Giọng người kia như lẫn vào trong gió. Tôi trả tiền nước, lảo đảo đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng :
– Hà, nắng gớm, về nào …
Tôi nói với mình mà như chẳng nói với ai. Tôi tự trấn an mình. Lảng ra một chỗ rồi bước hẳn, không dám quay đầu lại nhìn. Tôi cúi gằm mặt xuống mà đi, như mình vừa làm điều gì đó tội lỗi lắm. Về đến nhà, tôi nằm vật ra giường. Tay chân như nhũn hẳn ra, không còn sức. Tôi thở dốc. Mấy đứa nhỏ len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau .
Nhìn lũ con, chẳng hiểu sao nước mắt tôi cứ dàn ra. Mắt mờ đi, nhạt nhòa. Mấy đứa nhở … Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu … Tôi nắm chặt hai tay, móng đâm vào da thịt, đau nhói. Tôi rít lên như một con thú bị thương, đau đớn đến tột cùng :
– Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này .
Tôi bỗng ngừng lại, ngờ ngợ. Tôi nhớ lại từng người. Họ toàn những người có ý thức cả mà. Họ quyết không chịu đi để ở lại giữ làng, định bụng một phen sống mái với lũ chúng nó. Có đời nào họ chịu nhục nhã mà đi làm cái điều kinh khủng ấy ! … Nhưng không ! Không có lửa thì làm thế nào có khói ? Ai người ta đi đặt điều vu oan cho mà làm gì ? Chao ôi ! Cực nhục chưa ? Cả làng Việt gian ! Rồi đây biết sống thế nào ? Ai người ta chứa ? Ai người ta kinh doanh mấy ? … Tôi cứ bần thần nghĩ ngợi. Mọi thứ rối tung lên, như tơ vò, một mớ bòng bong. Gỡ thế nào cũng không ra được. Thôi thì cắt đi cho nhẹ nợ. Bụng bảo dạ, tôi cố nhét cho sâu cái chuyện đó vào sâu trong bộ não. Nhưng có vẻ như vợ tôi cũng biết chuyện đó rồi. Chiều về, bà ấy uể oải, cái mặt nặng như đeo chì. Mãi khuya, bà ấy mới dám lôi chuyện ấy ra. Vừa nói, hỏa khí trong tôi đã bùng lên. Thế là im bặt, nhẫn nhục .
Đêm xuống yên ắng đến lạ. Đêm đen như mực, như chỉ trực đợi tôi nhắm mắt là sẽ ôm trọn tâm hồn tôi. Tôi vẫn trằn trọc không sao ngủ được. Hết trở mình bên này lại trở mình bên kia, thở dài. Chợt lặng hẳn đi, tôi nghe có tiếng léo xéo ở gian trên. Tiếng mụ chủ … Mụ nói cái gì vậy ? Mụ nói cái gì mà lào xào thế ? Trống ngực tôi đập thình thịch. Nín thở, ruột gan như sôi lên, tôi lắng tai nghe ra bên ngoài …
Từ ngày hôm ấy, tôi chỉ ru rú một góc nhà, đến cả nhà bác Thứ cũng không dám sang. Tủi hổ lắm ! Tôi còn mặt mũi nào mà nhìn người ta nữa ? … Ruột gan tôi khi nào cũng như lửa đốt. Cứ một đám đông túm lại tôi cũng chú ý, dăm bảy tiếng cười nói xa xa cũng nơm nớp sợ hãi, thoáng nghe thấy mấy tiếng Tây, Việt gian … là lại chột dạ. Lủi thủi trong nhà, nin thin thít. Thôi lại chuyện ấy rồi ! Các cụ đã nói “ Ghét của nào trời trao của ấy ”. Đúng như những gì tôi sợ hãi, mụ chủ đã đến, ý tứ đuổi khéo chúng tôi. Phải rồi ! Ai người ta dại mà đi chứa lũ bán nước cơ chứ ? Tất cả đang quay sống lưng lại với tôi. Thật đáng sợ ! Thật là tuyệt đường sống ! Biết đem nhau đi đâu giờ đây ? Biết đâu người ta chứa mái ấm gia đình tôi ? Cứ nghĩ, nghĩ và nghĩ mãi. Những ý nghĩ đen tối, ghê rợn cứ theo đó mà len lỏi vào tâm chí tôi. Từng bước, từng bước một, chúng thống lĩnh tâm lý của tôi … Hay là quay về làng ? …
Nước mắt tôi cứ dàn ra. Mặn chát. Về làng ư ? Không … Không … Về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ. Về làng đồng nghĩa tương quan với việc chịu quay lại làm nô lệ cho thằng Tây. Không thể được ! Làng thì yêu. Yêu thật ! Nhưng làng theo Tây mất rồi. Làng đã phản bội lại ta thì phải thù .
Tôi bế thằng út, xoa đầu nó, hỏi khẽ :
– Húc kia ! Thầy hỏi con nhé, con là con ai ?
– Là con thầy mấy lị con u .
– Thế nhà con ở đâu ?
– Nhà ta ở làng Chợ Dầu .
– Thế con có thích về làng mình không ?
Thằng bé cúi mặt, vân vê gấu áo như tâm lý cái gì đó. Nó nép đầu vào ngục tôi, khẽ vấn đáp :
– Có .
Tiếng nói khẽ khàng. Như tiếng lòng của chính bản thân tôi. Sao tôi vẫn cứ yêu cái làng ấy đến thế ? Tôi lại hỏi :
– Thế con ủng hộ ai ?
– Con ủng hộ cụ Hồ Chí Minh muôn năm !
Mắt thằng bé mở to hết cỡ. Đôi mắt lộng lẫy ấy ánh lên một niềm vui bất tận. Thằng bé vấn đáp dứt khoát. Nước mắt tôi lại trào ra, ấm cúng .
– Ừ đúng rồi, ủng hộ cụ Hồ con nhỉ .
Tôi thủ thỉ với thằng bé. Tôi khắc sâu vào lòng thằng bé mà cũng như tự nhủ với lòng mình, tự minh oan cho chính mình. Cái lòng bố con tôi như thế đấy, có khi nào dám đơn sai. Chết thì chết có khi nào dám đơn sai .
Cứ như vậy cho đến ngày hôm ấy. Tôi nhận được tin cải chính. Như trút được gánh nặng trong lòng, tôi mua quà cho lũ trẻ. Rồi lật đật đi khoe với hàng xóm láng giềng. Phải ! Phải ! Phải cho mọi người cùng biết cái tin ấy chứ. Tay chân tôi cứ múa hết cả lên. Đi đến đâu tôi cũng hô thật to :
– Tây nó đốt làng tôi rồi. Nhà tôi giờ đây chỉ còn lại một đống tro đen sì. Ông quản trị làng tôi vừa lên cải chính, ,, cải chính cái tin làng Chợ Dầu chúng tôi Việt gian theo giặc ấy mà. Ra láo ! Láo hết, chẳng có gì sất. Toàn sai sự mục tiêu cả !
Cái nhà cháy ấy là vật chứng cho việc làng tôi không theo giặc. Tôi hô hào như để trút bỏ những phiền muộn vừa mới qua. Đã thật ! Ai cũng mừng, cũng vui cho tôi …
Tiếng mấy đứa con léo réo. Thằng út kéo tay tôi gọi lớn, kéo tôi ra khỏi hồi tưởng. Tôi nhìn quanh. Mắt ngân ngấn lệ. Tôi nhấc bổng thằng nhỏ, hôn nó cái chụt. Nó cười khúc khích, tiếng cười như tan vào gió, như mang niềm niềm hạnh phúc của tôi bao trùm lên cả làng Dầu. Tôi gói ghém những hồi ức đó, nhét vào một nơi thật sâu rồi vững bước, thẳng về phía trước, thẳng về cái làng của tôi. Còn hồi ức kia, nó chỉ làm cho tình yêu làng của tôi thêm nồng đượm mà thôi … Tôi tin rằng, tương lai vẫn còn ở phía trước. Và tôi sẽ gieo hạt ở nơi đây để niềm hạnh phúc nở hoa nơi chốn này .
Bài tìm hiểu thêm số 2
Sáng ngày ngày hôm nay vẫn như mọi ngày, tôi nhâm nhi tách trà mới pha, đọc vài trang báo của ngày mới, ngẫm nghĩ lại thời tuổi trẻ sôi sục cùng xóm làng của mình, những hồi ức xinh xắn nhất ẩn sâu trong tâm lý …
Trưa hôm ấy tôi ở nhà một mình. Vợ con đi bán sỉ cả, nên tôi đành ra bờ suối dốc sức mà vỡ một vạt đất, dự sẽ dành trồng vài trăm gốc sắn, sang năm mùa đói vẫn có cái mà ăn. Làm sáng giờ chân tay đã rã rời, nằm vật xuống tấm nệm êm ái, tôi lại tâm lý vẩn vơ. Nhung nhớ lắm cái ngày còn sống ở làng, cùng đồng đội đào đường, khuân đá … Tôi nhớ lắm cái làng Chợ Dầu này, là nhớ tha thiết .
Kiên nhẫn chờ đến khi cái lớn về, tôi vội nhắn nhủ nó vài câu chăm nom nhà cửa đã vội chạy đi, như mọi hôm, tôi đi nghe lỏm thông tin từ người khác. Dọc đường cũng có vài người níu tôi lại hỏi thăm, nói vài câu bông đùa khiêu khích, tôi vội chạy đi. Nghe lỏm hả ? Nói ra thì cũng chẳng có gì hay ho lắm đâu, thực làm tôi khổ tâm rất là ấy chứ. Tôi cũng từng học một khóa tầm trung học vụ rồi, nhưng vẫn là không hề tự mình đọc nắm nội dung được, đành ngồi đó vờ đọc mà nghe lỏm người khác đọc. Ghét nhất là thứ người cậy ta đây biết lắm chữ, không đọc ra tiếng cho người khác nghe nhờ mấy. Hôm nay hà cớ chi lại may thế, vớ được anh dân quân đọc to phết, tôi nghe được bao nhiêu là thông tin có ích ấy chớ .
Tôi háo hức ra khỏi phòng thông tin, lại dặn vợ vài điều, ghé quán làm vài điếu thuốc lào mà thư thả uống chè thưởng gió. Rồi tự nhiên nhìn thấy vài người trông không giống dân nơi này, mở miệng, tôi vướng mắc, hỏi han .
Biết được họ ở Gia Lâm lên, còn biết giặc vừa nổ súng từ TP Bắc Ninh đến Chợ Dầu, như thường lệ, tâm trạng lân lân, tôi lại chép miệng ý khoe mẽ : “ Thế ở Chợ Dầu ta giết được bao nhiêu thằng hở bác ? “. Ngờ đâu câu vấn đáp lại như mũi giáo gắm thẳng vào nơi sâu tối nhất tâm trí tôi : “ Có giết được thằng nào đâu. Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây còn giết gì nữa ! “. Là tôi nghe lầm thôi mà phải không ? Không thể nào như vậy được. Khăng khăng ý niệm đó, tôi gặng hỏi lại. Câu vấn đáp lại như gáo nước lạnh tạt thẳng vào mặt nhu yếu tôi thức tỉnh, run run tôi đành vờ đứng dậy than to trời nắng nóng, chạy vội về nhà .
Về đến nhà vẫn không khỏi nghe được những lời cay nghiệt của làng xóm, tôi thương thầm lũ trẻ nhà mình. Chúng là trẻ con của làng Việt gian rồi …
Chiều hôm ấy bà Hai về cũng có vẻ như khác thường ngày, làm cho căn nhà bỗng chốc trở nên yên ắng, lạnh lẽo. bọn trẻ cũng lạng lẽ, không dám đùa giỡn như mọi hôm. Nghĩ lại thì cũng không đúng lắm vì ai trong làng cũng là những người yêu nước thề chống giặc mà. Hơn nữa ai đi bịa chuyện làm gì. Rồi một hồi tôi lại nghĩ đến tương lai của làng Chợ Dầu này, liệu có ai chịu kinh doanh với làng Việt gian chứ ?
Mấy ngày sau đó tôi đều giam mình trong nhà, tự thân xấu hổ, tủi nhục. Tôi tâm sự cùng con giải bày nỗi lòng. Cuối cùng, tôi cũng quyết định không về làng nữa. “Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây thì phải thù”. Tôi quyết một lòng theo kháng chiến, theo cụ Hồ, một lòng với đất nước. Mình không làm được gì tốt đẹp cho đất nước thì cũng đừng làm chuyện gì tồn hại.
Tôi ôm nỗi lòng tâm lý thâu đêm, càng nghĩ càng thấy tủi nhục và phẫn nộ. Dù quyết ủng hộ cụ Hồ, Ủng hộ kháng chiến nhưng giờ ai cũng ghét người làng chợ Dầu thì biết phải đi đâu. Trong lúc tột cùng bế tắc thì một buổi sáng sớm, ông quản trị xã gọi tôi lên báo tin. Thì ra tổng thể đều láo cả, toàn bộ là lừa dối, là hành vi phá hoại lòng tin của quân địch. Làng Chợ Dầu không chỉ không phải Việt gian mà còn tích cực tham gia kháng chiến chống giặc cứu nước, tôi như một lần nữa được sống lại. Tôi vô cùng mừng quýnh hăm hở đi đính chính lại, liên tục vinh quang mà nói về cái làng mà tôi yêu quý nhất. Cho đến nay tôi vẫn duy trì thói quen đó, như cách tôi kể cho bạn nghe về câu truyện của mình trong ngày ngày hôm nay .
Từ Khóa Tìm Kiếm Từ Google :
- kết bài làng đóng vai ông hai
- Đóng vai nhân vật ông Hai kể lại toàn bỏ diễn biến tâm trạng của mình khi nghe tin làng theo giặc
Source: https://tbdn.com.vn
Category: Văn học
