Trong chương trình Hóa học ở cấp 2, bạn sẽ được làm quen với 1 khái niệm đó chính là độ tan của một chất trong nước. Có chất sẽ bị hòa tan trong nước nhưng cũng có chất thì không. Đồng thời độ tan của các chất cũng sẽ không giống nhau. Vậy làm thế nào để xác định đó có phải là chất tan hay không và cách tính độ tan của một chất trong nước như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu.
Khái niệm độ tan của một chất trong nước
Độ tan chính là số gam mà một chất nào đó tan trong nước và tạo ra dung dịch được bão hoà trong điều kiện kèm theo nhiệt độ của môi trường tự nhiên thông thường .
Độ tan của một chất trong nước cũng chính là độ tan của chất đó. Điều kiện là trong 100mg dung dịch nước, mức nhiệt độ nhất định và chúng sẽ tạo ra dung dịch bão hoà khi không thể tiếp tục ta nữa.
Tuy nhiên, như đã nói ở trên đó chính là không phải chất nào cũng có thể hoà tan được trong nước. Vậy làm sao để xác định được độ tan của một chất? Các nhà khoa học đã đưa ra 3 yếu tố cụ thể sau đây để giúp chúng ta có thể xác định độ tan trong nước của một chất dễ dàng. Tất cả đều đặt trong điều kiện với 100g nước.
Bạn đang đọc: Độ tan của một chất trong nước, công thức và cách học
- Nếu chất đó hòa tan được > 10 g thì đó chính là chất tan hay còn được gọi là chất dễ tan .
- Nếu chất đó bị hòa tan < 1 g thì đó là chất tan ít .
- Nếu chất đó chỉ hòa tan được < 0,01 g thì đây là chất không tan .
Độ tan và tích số tan là 2 khái niệm trọn vẹn khác nhau. Tích số tan là tích được tính ra giữa số những nồng độ của những ion tự do trong dung dịch bão hòa trong một điều kiện kèm theo nhiệt độ nhất định cùng với những chỉ số của ion trong phân tử .
>> Đăng ký học thử miễn phí môn Hóa học từ lớp 8 đến lớp 12
Tính tan của các hợp chất trong nước
Sau đây sẽ là tính tan của những nhóm chất có trong nước :
- Bazơ : hầu hết những bazơ đều sẽ không tan. Chỉ trừ NaOH, KOH, Ba ( OH ) 2 .
- Axit : hầu hết những axit đều hoàn toàn có thể tan được trong nước, trừ H2, SiO3 .
- Muối : Các muối nitrat đều sẽ tan trong nước .
- Phần lớn những muối clorua và sunfat cũng hoàn toàn có thể tan được, trừ AgCl, PbSO4, BaSO4 .
- Muối cacbonat phần đông sẽ không tan trừ Na2CO3, K2CO3 .
Công thức độ tan của một chất trong nước
Công thức tính độ tan của một chất trong nước như sau:
S = (Mct/Mdm)x100
Trong đó :
- Mct là khối lượng chất tan
- Mdm là khối lượng dung môi
- S là độ tan
Độ tan của 1 chất càng lớn thì chất đó càng dễ bị tan trong 100 mg dung dịch nước và ngược lại. Dựa vào công thức phía trên, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể đưa ra được mối liên hệ giữa độ tan của một chất với nồng độ % của một dung dịch bão hoà. Công thức đơn cử như sau :
C = (100S/(100+S))
Một vài yếu tố ảnh hưởng đến độ tan một của chất trong nước
Độ tan một của chất trong nước sẽ bị ảnh hưởng bởi những yếu tố cơ bản sau đây:
- Nhiệt độ sẽ ảnh hưởng tác động đến độ tan của chất rắn : Khi nhiệt độ tăng thì năng lực tan của chất rắn cũng sẽ tăng theo và ngược lại .
- Sự tác động ảnh hưởng của chất khí với nhiệt độ và áp suất trong độ tan : Khi nhiệt độ và áp suất cao thì chất khí rất ít có năng lực tan và ngược lại .
Một số dạng bài tập về độ tan
Sau đây sẽ là một vài dạng bài tập liên quan đến độ tan một của chất trong nước cũng như phương pháp giải.
Dạng 1: Tính lượng tinh thể ngậm nước cần thiết cho thêm vào dung dịch
Đối với dạng bài tập này, tất cả chúng ta có chiêu thức giải như sau :
Sử dụng định luật bảo toàn khối lượng để tính :
(m_{ddtt} = m_{tt} + m_{ddbd})
Trong đó :
- ( m_ { ddtt } ) là khối lượng dung dịch tạo thành
- m_ { tt } là khối lượng tinh thể
- ( m_ { ddbd } ) là khối lượng dung dịch bắt đầu
Sau khi đã ra hiệu quả liên tục vận dụng theo công thức tính khối lượng chất tan trong dung dịch tạo thành :
(m = m_{ctcttt} + m_{ctctddbd})
Trong đó :
- ( m_ { ctcttt } ) là khối lượng chất tan có trong tinh thể
- ( m_ { ctctddbd } ) là chất tan có trong dung dịch khởi đầu .
Dạng 2: Tính lượng chất tan cần tách ra hay thêm vào khi thay đổi nhiệt độ
Phương pháp giải của dạng bài tập này như sau :
Bước 1 : Tính khối lượng của dung môi và chất tan có trong dung dịch bão hòa ở nhiệt độ ( t_ { 1 } )
Bước 2 : Đặt a ( g ) là khối lượng chất tan A tìm sau khi đổi khác nhiệt độ .
Bước 3: Tính lượng dung môi và chất tan có trong dung dịch bão hòa khi ở (t_{2})
Bước 4 : Áp dụng công thức tính độ tan hay C % trong dung dịch bão hòa để tìm ẩn a .
>> Bật mí cách đánh bay nỗi sợ môn Hóa học – Toppy
Một vài bài tập củng cố
Bài 1. Hãy chọn câu trả lời đúng
Độ tan của một chất trong nước ở nhiệt độ xác lập là :
- Số gam chất đó hoàn toàn có thể tan trong 100 gam dung dịch
- Số gam chất đó hoàn toàn có thể tan trong 100 gam nước .
- Số gam chất đó hoàn toàn có thể tan trong 100 gam dung môi để tạo thành dung dịch bão hòa .
D.Số gam chất đó hoàn toàn có thể tan trong 100 gam nước để tạo thành dung dịch bão hòa .
Đáp án : D đúng .
Bài 2. Khi tăng nhiệt độ thì độ tan của các chất rắn trong nước
- Đều tăng
- Đều giảm
- Phần lớn là tăng
- Phần lớn là giảm
- Không tăng và cũng không giảm .
Đáp án : C đúng
Bài 3. Khi giảm nhiệt độ và tăng áp suất thì độ tan của chất khí trong nước:
- Đều tăng
- Đều giảm
- Có thể tăng và hoàn toàn có thể giảm
- Không tăng và cũng không giảm .
Đáp án : A đúng
Bài 4. Dựa vào đồ thị về độ tan của các chất rắn trong nước (hình 6.5), hãy cho biết độ tan của các muối NaNO3, KBr, KNO3, NH4Cl, NaCl, Na2SO4 ở nhiệt độ 10oC và 60oC.
Đáp án :
Từ điểm nhiệt độ 10 oC và 60 oC ta kẻ những đoạn thẳng song song với trục độ tan ( trục đứng ), tại giao điểm của những đoạn thẳng này với những đồ thị ta kẻ những đoạn thẳng song song với nhiệt độ ( trục ngang ) ta sẽ đọc được độ tan của những chất như sau :
+ Độ tan NaNO3 : ở 10 oC là 80 g, ở 60 oC là 130 g
+ Độ tan KBr : ở 10 oC là 60 g, ở 60 oC là 95 g
+ Độ tan KNO3 : ở 10 oC là 20 g, ở 60 oC là 110 g
+ Độ tan NH4Cl : ở 10 oC là 30 g, ở 60 oC là 70 g
+ Độ tan NaCl : ở 10 oC là 35 g, ở 60 oC là 38 g
+ Độ tan Na2SO4 : ở 10 oC là 60 g, ở 60 oC là 45 g
Trên đây là khái niệm về độ tan một của chất trong nước cũng như công thức tính và cách giải. Hy vọng đã có thể giúp bạn thật hiệu quả trong học tập môn Hóa học.
Xem thêm:
Giải pháp toàn diện giúp con đạt điểm 9-10 dễ dàng cùng Toppy
Với tiềm năng lấy học viên làm TT, Toppy chú trọng việc thiết kế xây dựng cho học viên một lộ trình học tập cá thể, giúp học viên nắm vững cơ bản và tiếp cận kiến thức và kỹ năng nâng cao nhờ mạng lưới hệ thống nhắc học, thư viện bài tập và đề thi chuẩn khung năng lượng từ 9 lên 10 .
Kho học liệu khổng lồ
Kho video bài giảng, nội dung minh hoạ sinh động, dễ hiểu, kết nối học viên vào hoạt động giải trí tự học. Thư viên bài tập, đề thi đa dạng và phong phú, bài tập tự luyện phân cấp nhiều trình độ. Tự luyện – tự chữa bài giúp tăng hiệu suất cao và rút ngắn thời hạn học. Kết hợp phòng thi ảo ( Mock Test ) có giám thị thật để chuẩn bị sẵn sàng chuẩn bị sẵn sàng và tháo gỡ nỗi lo về bài thi IELTS .
Nền tảng học tập thông minh, không giới hạn, cam kết hiệu quả
Chỉ cần điện thoại cảm ứng hoặc máy tính / máy tính là bạn hoàn toàn có thể học bất kỳ khi nào, bất kỳ nơi đâu. 100 % học viên thưởng thức tự học cùng TOPPY đều đạt hiệu quả như mong ước. Các kỹ năng và kiến thức cần tập trung chuyên sâu đều được cải tổ đạt hiệu suất cao cao. Học lại không tính tiền tới khi đạt !
Tự động thiết lập lộ trình học tập tối ưu nhất
Lộ trình học tập cá nhân hóa cho mỗi học viên dựa trên bài kiểm tra đầu vào, hành vi học tập, kết quả luyện tập (tốc độ, điểm số) trên từng đơn vị kiến thức; từ đó tập trung vào các kỹ năng còn yếu và những phần kiến thức học viên chưa nắm vững.
Trợ lý ảo và Cố vấn học tập Online đồng hành hỗ trợ xuyên suốt quá trình học tập
Kết hợp với ứng dụng AI nhắc học, nhìn nhận học tập mưu trí, cụ thể và đội ngũ tương hỗ vướng mắc 24/7, giúp kèm cặp và động viên học viên trong suốt quy trình học, tạo sự yên tâm phó thác cho cha mẹ .
Source: https://tbdn.com.vn
Category: Toán Học
