Hội chứng bất dung nạp đường Lactose ở trẻ sơ sinh là vấn đề có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, dễ khiến trẻ suy dinh dưỡng, còi cọc chậm lớn và gây ra những hệ lụy cho sức khỏe về sau.
Bài viết được sự tư vấn chuyên môn của PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Giám đốc Y khoa miền Bắc Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome.
Hội chứng bất dung nạp Lactose ở trẻ sơ sinh dễ khiến mẹ nhầm lẫn với tiêu chảy thông thường
Bất dung nạp Lactose là gì?
Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc Gia, Giám đốc Y khoa Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng NutriHome khu vực miền Bắc cho biết, bất dung nạp đường Lactose ở trẻ sơ sinh là tình trạng hệ tiêu hóa của trẻ không có khả năng tiêu hóa và hấp thu đường Lactose có nhiều trong sữa mẹ và các loại sữa công thức.
Khi đi vào hệ tiêu hóa, đường Lactose (tên tiếng anh là lactose intolerance) sẽ được phân giải thành 2 loại đường đơn là glucose và galactose nhờ vào enzyme Lactase do vi nhung mao ruột tiết ra. Nếu hệ tiêu hóa của trẻ không có hoặc không thể tiết ra đủ lượng enzyme Lactase sẽ gây ra hiện tượng trẻ không dung nạp đường Lactose trong sữa mẹ.
Khi đó, thay vì được phân giải và được khung hình hấp thụ, đường Lactose dư thừa sẽ theo xuống đại tràng và những vi trùng ở đây sẽ tương tác và biến nó thành acid lactic và cacbon dioxide, gây ra những triệu chứng như sôi bụng, đi phân chua, tiêu chảy, biếng ăn …
Nếu không được điều trị sớm, bất dung nạp Lactose hoàn toàn có thể khiến trẻ bị tiêu chảy dài ngày, tác động ảnh hưởng đến cân nặng và tầm vóc sau này
Dựa vào những yếu tố tác động khiến trẻ không dung nạp Lactose trong sữa mẹ, các bác sĩ đã chia tình trạng bất dung nạp Lactose ra thành 3 dạng như sau:
Bất dung nạp Lactose nguyên phát:
Thường xảy ra ở những trẻ đã lớn với chính sách dinh dưỡng biến hóa tiếp tục và ít sử dụng hoặc bị cắt giảm trọn vẹn những mẫu sản phẩm sữa hoặc chế phẩm từ sữa. Khi khởi đầu sử dụng trở lại những thực phẩm từ sữa, trẻ không dung nạp Lactose vì khung hình thiếu enzyme Lactase tương đối.
Bất dung nạp Lactose thứ phát:
Sau một đợt tổn thương đường ruột do vi khuẩn, virus, ruột non của trẻ dễ bị tổn thương và xảy ra hiện tượng bất dung nạp Lactose trong sữa mẹ. Nếu các vấn đề vệ hệ tiêu hóa được giải quyết, các triệu chứng của bất dung nạp Lactose cũng sẽ biến mất. Tuy nhiên, nếu hệ tiêu hóa vẫn chưa hồi phục mà trẻ lại tiếp tục bị tiêu chảy do bất dung nạp Lactose thì lượng enzyme lactase sẽ giảm sút nghiêm trọng, càng khiến tiêu chảy kéo dài và trầm trọng hơn.
Bất dung nạp Lactose bẩm sinh:
Tỷ lệ trẻ mắc phải bất dung nạp Lactose bẩm sinh khá thấp ( chỉ 1 trong 1.000 trẻ sinh ra ). Trường hợp này thường dễ xảy ra ở trẻ sinh non hơn vì lượng enzyme Lactase thường tăng trưởng mạnh trong 3 tháng cuối thai kỳ, nếu trẻ sinh non thì cả hệ tiêu hóa và lượng enzyme Lactase đều dễ bị thiếu vắng. Ngoài ra, bất dung nạp Lactose còn hoàn toàn có thể do rối loạn nhiễm sắc thể gây ngăn cản hệ tiêu hóa sản sinh ra enzyme Lactase.
Cách nhận biết bất dung nạp đường lactose ở trẻ sơ sinh
Khi trẻ mắc Hội chứng bất dung nạp Lactose, nếu quan tâm quan sát ba mẹ sẽ thuận tiện nhận ra với những bộc lộ hay triệu chứng đặc trưng sau :
- Khi bú mẹ hoặc uống sữa trẻ thường quấy khóc, sợ
- Sau khi bú mẹ hay uống sữa trẻ dễ bị nôn, bụng đầy hơi, trương cứng
- Trẻ dễ bị tiêu chảy, phân lỏng có bọt khí hoặc toàn nước chua
- Vùng da xung quanh hậu môn thường đỏ do bị hăm
Có nên cho trẻ sơ sinh bú mẹ khi trẻ mắc Hội chứng bất dung nạp Lactose không?
Khi trẻ sơ sinh mắc phải Hội chứng bất dung nạp Lactose, các bác sĩ luôn khuyến nghị mẹ tiếp tục cho trẻ bú đầy đủ sau khi được điều trị bằng phương pháp thích hợp. Lý do, trong sữa mẹ có chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ củng cố và tăng cường hệ miễn dịch đường ruột, giúp tái tạo lớp niêm mạc ruột bị tổn thương, đẩy nhanh quá trình cân bằng đường ruột, từ từ giảm các triệu chứng uống sữa bị tiêu chảy.
Cách điều trị Hội chứng bất dung nạp Lactose ở trẻ sơ sinh
Nếu nghi trẻ mắc Hội chứng bất dung nạp Lactose và có hiện tượng kỳ lạ tiêu chảy với những dấu hiệu đặc trưng của bệnh như nêu trên, ba mẹ nên nhanh gọn đưa trẻ đến những TT y tế để thăm khám và điều trị thích hợp. Tại đây, những bác sĩ sẽ tìm hiểu và khám phá thông tin của trẻ và thực thi những xét nghiệm, kiểm tra thiết yếu để nhìn nhận thực trạng của trẻ.
Đối với các trường hợp trẻ bị tiêu chảy nặng do không dung nạp Lactose, giải pháp được nhiều bác sĩ lựa chọn là loại trừ các sản phẩm chứa Lactose trong khẩu phần ăn của trẻ, thay vào đó là các loại sữa không chứa Lactose (Lactofree). Đây là biện pháp hữu hiệu giúp trẻ tránh tiêu chảy mà vẫn đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng thiết yếu.
Nên chọn sữa không có thành phần Lactose để giúp trẻ hồi phục hệ tiêu hóa nhanh chóng và đảm bảo cân nặng
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cho biết, giai đoạn 1.000 ngày đầu tiên của trẻ nhỏ rất quan trọng, có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển sau này của trẻ, do đó, đối với những trẻ không may mắc phải hội chứng bất dung nạp Lactose thì cần có chế độ dinh dưỡng riêng biệt và khoa học.
Thiếu Lactose sẽ khiến trẻ khó hấp thu canxi và các vi chất khác, ba mẹ cần cho trẻ đến thăm khám tại các Trung tâm Dinh dưỡng NutriHome để đội ngũ bác sĩ – chuyên gia dinh dưỡng đưa ra kết luận và lời khuyên phù hợp, thông qua các xét nghiệm đo chỉ số canxi và các vi chất ở trẻ.
Dựa vào mức độ thiếu hụt dưỡng chất, các bác sĩ sẽ tư vấn và xây dựng thực đơn phù hợp, giúp ba mẹ điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho con kịp thời, tránh hoặc hạn chế tác động xấu của tình trạng bất dung nạp đường lactose ở trẻ sơ sinh.
Source: https://tbdn.com.vn
Category: Mẹ & Bé
