Để thấy được ước nguyện muốn hòa nhập, cống hiến cho đời của Thanh Hải, chúng ta hãy cùng phân tích khổ 4, 5 bài Mùa Xuân Nho Nhỏ.
Bức tranh mùa xuân tươi đẹp cùng với ước nguyện góp sức chân thành cho đời của Thanh Hải sẽ được biểu lộ rõ khi phân tích khổ 4, 5 bài Mùa Xuân Nho Nhỏ. Hãy cùng khám phá để cảm nhận thâm thúy hơn tâm tình của nhà thơ .
Dàn ý phân tích khổ 4, 5 bài Mùa Xuân Nho Nhỏ của Thanh Hải
a) Mở bài
Giới thiệu tác giả Thanh Hải và bài thơMùa xuân nho nhỏ:
Bạn đang đọc: Phân tích khổ 4 5 mùa xuân nho nhỏ
+ Thanh Hảilà nhà thơ văn minh Nước Ta trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ .
+ Mùa xuân nho nhỏ là một trong những bài thơ hay viết về mùa xuân, về khát vọng góp sức cho đời của nhà thơ .
Khái quát nội dung khổ thơ 4 và 5 :
+ Hai khổ thơ 4 và 5 biểu lộ rõ nhấtước vọng được hòa nhập hiến dâng cho cuộc sống, cho mùa xuân chung của dân tộc bản địa của tác giả .
b) Thân bài
* Khái quát về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ
Hoàn cảnh sáng tác : Bài thơ được tác giảsáng tác trong khi nằm trên giường bệnh, trước khi mất ít lâu, trong thực trạng đất nướcđã thống nhất, đang kiến thiết xây dựng đời sống mới nhưng còn vô vàn khó khăn vất vả khó khăn, thử thách .
Nội dung chính : Bài thơ là tiếng lòng, những tâm sự, suy ngẫm, mong ước được dâng hiến một mùa xuân nho nhỏ của tác giảcho mùa xuân vĩ đại của quốc gia .
* Phân tích khổ thơ thứ 4 : Khát vọng hòa nhập, tự nguyện mang niềm vui đến cho cuộc sống
Ta làm con chim hót ,
Ta làm một cành hoa .
Ta nhập vào hoà ca ,
Một nốt trầm xao xuyến
Điệp từ ta làm cùng với nhịp thơ dồn dậpdiễn tả rõ nét khát vọng góp sức của nhà thơ :
+ muốnlàmcon chim hót : góp tiếng hót cho cuộc sống
+ muốnlàmmột cành hoa : góp chút sắc hương cho đời sống
-> Ước mong giản dị và đơn giản, đơn sơ để tô điểm chovườn hoa mùa xuân muôn hương muôn sắc của quốc gia .
+ một nốt trầm -> không ồn ào, không cao điệu mà chỉ bí mật, lặng lẽnhập vào khúc ca, tiếng hát của nhân dân vui mừng đón xuân về .
Đại từtadùngđể khẳng định chắc chắn đó không chỉ là tâm niệm riêngcủa cá thể nhà thơ mà cònlà khát vọng chung của nhiều người .
-> Khát vọng sống hoà nhập vào đời sống của quốc gia, góp sức phần tốt đẹp, dù nhỏ bé, của mình cho cuộc sống chung, cho quốc gia, nguyện hi vinh cho sự phồn vinh của quốc gia .
=> Đây là tâm niệm thiết tha của một nhà cách mạng, một nhà thơ đã gắn bó trọn đời với quốc gia, quê nhà với một khát vọng chân thành và tha thiết .
* Phân tích khổ thơ thứ 5 : Ước nguyện góp sức chân thành không kể tuổi tác
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ : ẩn dụ cho cuộc sống mỗi con người, mỗi sự góp sức -> Tác giả muốn góp chút sức lực lao động nhỏ bé của mình vào mùa xuân lớn của quốc gia .
Từ láy lặng lẽ, nho nhỏ là cách nói nhã nhặn, chân thành của nhân cách sống cao đẹp khi hướng tới việc góp vào quyền lợi chung của dân tộc bản địa .
-> Lẽ sống góp sức lặng lẽ, khiếm tốn của nhà thơ, bí mật lặng lẽ hiến dâng, chẳng phô trương, không cần ai biết đến .
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc .
Điệp ngữ dù là : thái độ tự tin trước những khó khăn vất vả trở ngại của đời người
tuổi hai mươi, khi tóc bạc : ầm thầm góp sức bất kể khi tuổi trẻ hay lúc về già .
-> Lời hứa, lời tự nhủ với lương tâm sẽ phải kiên trì, thử thách với thời hạn tuổi già, bệnh tật để mãi mãi làm một mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân to lớn của quê nhà quốc gia .
=> Với niềm yêu đời tha thiết, tác giả vượt lên trên thực trạng về bệnh tật mong ước da diết được sống có ích bằng tổng thể sức trẻ của mình. Ý thức về nghĩa vụ và trách nhiệm với quê nhà, quốc gia, khát vọng được sống, được góp sức trở thành một ý thức bất diệt trong tâm hồn tác giả .
* Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật trong 2 khổ thơ :
Sử dụng những từ láy, điệp từ hiệu suất cao
Hình ảnh đẹp, đơn giản và giản dị
Ngôn từ đúng chuẩn, tinh xảo, quyến rũ
So sánh và ẩn dụ phát minh sáng tạo
c) Kết bài
Khái quát giá trị nội dung của 2 khổ thơ .
Cảm nhận của em về 2 khổ thơ .
Phân tích khổ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải Bài mẫu 1
Thanh Hải là nhà thơ tiêu biểu vượt trội trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Mỹ. Ông nổi tiếng với rất nhiều tác phẩm mang lời tâm tình tha thiết. Trong đó, Mùa Xuân Nho Nhỏ là tác phẩm điển hình nổi bật được nhiều người đọc thương mến. Bài thơ không chỉ là bức tranh mùa xuân tươi đẹp mà còn là khát vọng góp sức cho đời một cách chân thành. Khổ thứ thứ 4 và thứ 5 chính là đoạn biểu lộ rõ ràng nhất ước vọng của nhà thơ. Ông muốn hiến dâng cuộc sống cho mùa xuân chung của quốc gia, dân tộc bản địa .
Những lời thơ bình dị trong khổ 4, 5 chính là lời tâm tình của tác giả muốn gửi gắm. Đi sâu vào từng đoạn qua những vấn đề sẽ giúp mỗi người cảm nhận được thâm thúy hơn .
- Luận điểm 1: Khát vọng hòa nhập mang niềm vui đến cho đời
Nội dung chính của khổ thơ thứ 4 chính là khát vọng được hòa nhập và mang niềm vui đến cho đời .
Ta làm con chim hót ,
Ta làm một cành hoa .
Ta nhập vào hoà ca ,
Một nốt trầm xao xuyến
Trong 4 câu thơ này, ta giả đã sử dụng 3 điệp từ ta nghe rất bình dị và quen thuộc. Đi kèm là nhịp thơ dồn dập bộc lộ khát vọng một cách rõ nét. Nhân vật trữ tình ở đây muốn làm con chim hót để góp tiếng hót cho đời ; muốn làm một cành hoa để hương sắc đời sống thêm rực rỡ tỏa nắng ; Những ước mong ấy thật ra vô cùng đơn giản và giản dị và thông thường. Ông chỉ mong cho mùa xuân của quốc gia khi nào cũng ngập tràn hương sắc và tươi mới .
Ta nhập vào hòa ca chỉ mong là một nốt trầm không hề ồn ào mà lặng lẽ để cho âm thanh của mùa xuân vui mắt hơn .
Sở dĩ tác giả sử dụng từ Ta để nói lên ước nguyện vì ông biết đó là khát vọng chung của nhiều con người, không riêng gì ông. Bất kỳ ai với tấm lòng yêu nước và tâm hồn nghệ sĩ đều mong ước hòa nhập vào đời sống, góp sức cho quốc gia. Đặc biệt là những con người có lòng dũng mãnh luôn nguyện hi sinh vì sự phồn vinh cho quốc gia .
- Luận điểm 2: Ước nguyện cống hiến mùa xuân cuộc đời cho mùa xuân đất nước
Khổ thơ thứ 5 chính là ước nguyện góp sức một cách chân thành chẳng màng tuổi tác. Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ lúc này được nhắc đến như cuộc sống của mỗi người. Để có được mùa xuân lớn cho quốc gia, mỗi người nên góp mùa xuân nhỏ bé của mình vào đó. Như vậy, mùa xuân lớn ấy mới thật sự rực rỡ tỏa nắng. Trong hai câu thơ này, tác giả đã sử dụng từ láy như lặng lẽ, nho nhỏ để tất cả chúng ta thấy được nhân cách sống cao đẹp của con người. Mọi điều trong cuộc sống đều hướng đến quyền lợi chung của dân tộc bản địa. Đồng thời, tác giả cũng cho thấy sự trái chiều giữa cái nhỏ bé của con người với khoảng trống to lớn của quốc gia ta .
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc .
Nhà thơ chỉ bí mật lặng lẽ muốn góp sức cho đời chẳng cần ai biết hay phô trương tiếng tăm. Cho dù khi trẻ hay đến khi tóc bạc, nhà thơ vẫn nguyện bí mật góp sức. Tuổi tác biến hóa nhưng khao khát hiến dâng cuộc sống không thể nào thay đổi .
Đồng thời, hai câu thơ còn cho tất cả chúng ta thấy được thái độ quyết tâm dù có trở ngại thì vẫn luôn quyết tâm triển khai lời hứa đó. Lương tâm của nhân vật luôn kiên trì vượt qua thử thách của cuộc sống để mãi là mùa xuân nho nhỏ cho đời .
Ước nguyện muốn cống hiến cho đời
- Luận điểm 3: Nghệ thuật đặc sắc trong khổ 4 5 bài Mùa Xuân Nho Nhỏ
Ước nguyện muốn góp sức cho đờiThông qua việc phân tích khổ 4 5, tất cả chúng ta đã phần nào thấy được những thủ pháp thẩm mỹ và nghệ thuật rực rỡ của tác giả. Ông không riêng gì sử dụng từ láy mà còn rất nhiều điệp từ độc lạ để miêu tả ước nguyện. Thêm vào đó là những hình ảnh đẹp vô cùng quen thuộc và giải dị. Đi kèm là những ngôn từ tinh xảo gợi lên xúc cảm một cách nhẹ nhàng .
Và đặc biệt quan trọng hơn cả chính là phép so sánh và ẩn dụ phát minh sáng tạo. Tất cả những yếu tố này đã phần nào tạo nên sự rực rỡ trong thơ ca của Thanh Hải. Chính yếu tố đó đã góp thêm phần làm cho bài thơ trở nên giá trị hơn về mặt nội dung, ý nghĩa .
Như vậy, khiphân tích khổ 4 5 bài Mùa Xuân Nho Nhỏ, tất cả chúng ta đã thấy được ý thức, nghĩa vụ và trách nhiệm với quê nhà quốc gia của tác giả. Thêm vào đó là khao khát được góp sức cả mùa xuân cho đời, chỉ mong quốc gia mãi rực rỡ tỏa nắng .
Ngoài ra, tác giả còn muốn gửi gắm thông điệp cho tổng thể mọi người. Để mùa xuân quốc gia mãi tươi đẹp thì mỗi cá thể đừng quên góp phần mùa xuân nho nhỏ của đời mình .
Phân tích khổ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải Bài mẫu 2
Công cuộc thiết kế xây dựng xã hội mới yên cầu những con người mới biết góp sức, biết hi sinh. Nhà thơ Thanh Hải, một nhà thơ cách mạng đã thấm nhuần quan điểm trên. Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ đã thay ông nói lên niềm tâm sự, khát vọng được góp sức cho mùa xuân của quốc gia. Chỉ với hai đoạn thơ, tác giả đã nêu bật được niềm khát vọng thiết tha, cháy bỏng của mình :
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốttrầm xao xuyến .
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc .
Trong sức xuân can đảm và mạnh mẽ của đất trời, trong khí thế tưng bừng sức sống của quốc gia vào xuân, tác giả đã cảm nhận được mùa xuân trỗi dậy tự đáy tâm hồn mình. Đó là mùa xuân của lòng người, mùa xuân của sức sống tươi tắn, mùa xuân của góp sức và hi sinh .
Tác giả không mơ giấc mơ vĩ đại, chẳng tưởng một viễn cảnh lạ kì, mà tâm hồn tác giả nguyện những tham vọng đơn sơ, bình dị :
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến .
Tác giả tham vọng được hi sinh, được góp sức. Ước mơ cháy bỏng của tác giả sôi tràn nhiệt huyết, căng tràn nhựa hi sinh, thổi phồng lên một niềm tin bất diệt. Tác giả mơ ước nhưng chỉ nguyện làm một cành hoa, một con chim hót. Tác giả như nguyện rằng mình sẽ làm, vâng sẽ làm một tiếng chim, một cành hoa đểgóp vào vườn hoa muôn hương muôn sắc, rộn ràng tiếng chim. Một cành hoa, một tiếng chim để tô điểm cho cảnh sắc mùa xuân tươi đẹp. Đó là ước nguyện quái đản, không phải nó cao siêu vĩ đại mà tại nó thân thiện. Quá, đáng yêu quá. Ước được tô điểm cho mùa xuân, được góp thêm phần tạo dựng mùa xuân là tác giả đã nguyện hi sinh, nguyện công hiến cho sự phồn vinh của quốc gia .
Tác giả nguyện sẽ góp sức, góp sức những gì đơn sơ, đơn giản và giản dị, nhưng lại có ích cho đời :
Ta nhập vào hòa ca
Mội nốt trầm xao xuyến
Tác giả không mơ được làm một cánh đại bàng lướt gió giữa trời xuân, không mơ được làm nốt nhạc vút cao trong dàn hòa ca bay bổng. Tác giả chỉ nguyện làm một tiếng chim hót, một nốt trầm nhưng xao xuyến lòng người. Một tham vọng nho nhỏ, chân tình .
Tâm hồn của tác giả hòa vào mùa xuân quốc gia, thôi thúc từng hồi, can đảm và mạnh mẽ nhưng bí mật, lặng lẽ :
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Đầu đề của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là như vậy. Mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân lớn lao của quốc gia. Đó là ước nguyện của tác giả, nguyện sẽ mãi mãi được thao tác, được hi sinh, góp sức. Tác giả muốn góp vào mùa xuân chút sức lực lao động nhỏ bé của mình. Đó là ý thích, là niềm tin vào đời sống tốt đẹp, cũng là tấm lòng chân tình của tác giả. Tác giả không mơ ước xa xôi : Một mùa xuân nho nhỏ
Vâng ! Mùa xuân nho nhỏ, rất nhỏ nhưng lại có ý nghĩa lớn lao. Bởi tấm lòng của tác giả luôn hướng tới sự góp sức tốt đẹp, bởi một mùa xuân nho nhỏ sẽ vẽ lên mùa xuân đất trời to lớn. Mùa xuân của tác giả chẳng ồn ào náo nhiệt mà bí mật lặng lẽ hiến dâng, chẳng phô trương, không cần ai biết đến : Lặng lẽ dâng cho đời .
Ý thức của tác giả từ một ước nguyện hi sinh, biểu lộ sâu hơn là lòng nhân hậu, muốn giúp đời trong bí mật lặng lẽ :
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Tuổi trẻ góp sức hi sinh, tuổi già cũng ầm thầm góp sức. Ý thức về nghĩa vụ và trách nhiệm với quê nhà, quốc gia, khát vọng được sống, được góp sức trở thành một ý thức bất diệt trong tâm hồn tác giả. Tác giả sẽ sống và góp sức. Còn sống là còn góp sức. Lời thơ nhỏ nhẻ, chân tình quá ! Tuổi hai mươi căng tràn nhựa sống hay tuổi già tóc bạc ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm với quốc gia vẫn không đổi khác. Điệp từ dù là như thể một lời hứa, cũng là một lời tự nhủ với lương tâm sẽ mãi mãi là mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân to lớn của quê nhà, quốc gia .
Thấm nhuần tâm tư nguyện vọng, ước nguyện của tác giả, được sống trong một xã hội tự do thống nhất, ta phải làm thế nào để với lương tâm ta, ta không hổ thẹn là người đã chối bỏ nghĩa vụ và trách nhiệm với quốc gia, với quê nhà. Như Thanh Hải, ta cũng nguyện được là một mùa xuân nho nhỏ .
Phân tích khổ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải Bài mẫu 3
Nếu là con chim, chiếc lá,
Con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không trả ,
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình .
( Tố Hữu )
Tố Hữu nhà thơ cùng quê nhà xứ Huế với Thanh Hải đã viết trong bài Một khúc ca xuân những lời tâm niệm thật chân thành, giản dị và đơn giản và tha thiết. Còn Thanh Hải khi viết bài thơ Mùa xuân nho nhỏ trước lúc ra đi, không những đã giải bày những suy ngẫm mà còn mong ước được dâng hiến một mùa xuân nho nhỏ của mình cho mùa xuân vĩ đại của quốc gia Nước Ta. Thanh Hải đã bộc lộ tâm nguyện thật thiết tha, cảm động của nhà thơ Thanh Hải với quốc gia, với cuộc sống rõ nhất trong hai khổ thơ 4,5 :
Sau những dòng thơ dâng tràn tình yêu vạn vật thiên nhiên, lòng tự hào, sáng sủa, tin yêu so với quốc gia, dân tộc bản địa Thanh Hải chuyển sang giọng thơ ấy rất giàu sức suy tưởng và làm say đắm lòng người. Từ xúc cảm của vạn vật thiên nhiên, quốc gia, mạch thơ đã chuyển một cách tự nhiên sang bày tỏ suy ngẫm và tâm niệm của nhà thơ trước mùa xuân của quốc gia .
Mùa xuân của vạn vật thiên nhiên, quốc gia thường gợi lên ở mỗi con người niềm khát khao và hy vọng. Với Thanh Hải cũng thế, đây chính là thời gian mà ông nhìn lại cuộc sống và bộc bạch tâm niệm thiết tha của một nhà cách mạng, một nhà thơ đã gắn bó trọn đời với quốc gia, quê nhà với một khát vọng chân thành và tha thiết :
Ta làm con chim hót ,
Ta làm một cành hoa .
Ta nhập vào hòa ca ,
Một nốt trầm xao xuyến
Nhịp thơ dồn dập và điệp từ ta làm diễn đạt rõ nét khát vọng góp sức của nhà thơ. Đó là khát vọng sống hòa nhập vào đời sống của quốc gia, góp sức phần tốt đẹp, dù nhỏ bé, của mình cho cuộc sống chung, cho quốc gia. Điều tâm niệm ấy được bộc lộ một cách chân thành trong những hình ảnh tự nhiên giàu sức gợi tả, gây xúc động sâu xa trong lòng người đọc. Ước nguyện được làm một tiếng chim, một cành hoa để góp vào vườn hoa muôn hương muôn sắc, rộn ràng tiếng chim, để đem lại hương sắc, tô điểm cho mùa xuân thêm tươi đẹp. Nhà thơ nguyện cầu được làm một nốt trầm xao xuyến không ồn ào, không cao điệu mà chỉ bí mật, lặng lẽ để nhập vào khúc ca, tiếng hát của nhân dân vui mừng đón xuân về. Được tô điểm cho mùa xuân, được góp thêm phần tạo dựng mùa xuân là tác giả đã nguyện hi sinh, nguyện góp sức cho sự phồn vinh của quốc gia. Một tham vọng nho nhỏ, chân tình, không cao siêu vĩ đại mà thân mật quá, nhã nhặn và đáng yêu quá ! Hình ảnh nhuần nhị, tự nhiên, chân thành, giọng thơ nhè nhẹ, êm ái, ngọt ngào của những thanh bằng liên tục phối hợp với cách cấu tứ lặp lại như vậy đã mang một ý nghĩa mới nhấn mạnh vấn đề thêm mong ước được sống có ích cho đời, góp sức cho quốc gia như một lẽ tự nhiên. Điệp từ ta như một lời chứng minh và khẳng định, vừa như một tiếng lòng, như một lời tâm sự nhỏ nhẹ, chân tình. Ước nguyện đó đã được đẩy lên cao thành một lẽ sống cao đẹp, không riêng gì cho riêng nhà thơ mà cho toàn bộ mọi người, cho thời đại của tất cả chúng ta. Đó là lẽ sống góp sức cho đời lặng lẽ, khiếm tốn, không kể gì đến tuổi tác :
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc .
Thái độ lặng lẽ dâng cho đời nói lên ý nguyện thật khiêm nhường nhưng rất là bền chắc và vô cùng đáng quý vì đó là những gì tốt đẹp nhất trong cuộc sống. Thật cảm động làm thế nào trước ao ước của nhà thơ dẫu đã qua tuổi xuân của cuộc sống, vẫn được làm một mùa xuân nhỏ trong cái mùa xuân lớn lao ấy. Điệp ngữ dù là ở đây như một lời tự khẳng định chắc chắn để nhủ với lương tâm sẽ phải kiên trì, thử thách với thời hạn tuổi già, bệnh tật để mãi mãi làm một mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân to lớn của quê nhà quốc gia. Giọng thơ vẫn nhỏ nhẹ, chân tình nhưng mang sức khái quát lớn. Chính vì thế, hình ảnh mùa xuân nho nhỏ ở cuối bài như ánh lên, toả sức xuân tâm hồn trong toàn bài thơ .
Thật cảm động và kính phục biết bao khi đọc những vần thơ như lời tổng kết của cuộc sống. Dù là tuổi hai mươi khi mới tham gia kháng chiến cho đến khi tóc bạc là thời gian hiện thời vẫn lặng lẽ dâng hiến cho đời và những câu thơ này là một trong những câu thơ ở đầu cuối. Một mùa xuân nho nhỏ sau cuối của Thanh Hải dâng Tặng Ngay cho đời trước lúc ông bước vào quốc tế cực lạc, chuẩn bị sẵn sàng ra đi mãi mãi .
Những lời tâm sự sau cuối của người sắp mất luôn là những lời thực, luôn chứa chan tình cảm, ước nguyện sâu lắng nhất Và bài thơ này cũng chính là những điều đúc rút cả cuộc sống của ông. Ông đã giải bày, tâm tình những điều sâu kín nhất trong lòng, và chính lúc đó Thanh Hải đã thả hồn vào thơ, cùng chung một nhịp đập với thơ để ông và thơ luôn được cùng nhau, hiểu nhau và giải bày cho nhau .
Phân tích khổ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải Bài mẫu 4
Khi quốc gia đang trên đà đi lên chủ nghĩa xã hội, hòa nhập với hội đồng khi cần những con người biết hi sinh, biết góp sức. Thanh Hải là một trong những nhà thơ tràn trề nhiệt huyết của tuổi trẻ, dù sức khỏe thể chất không tốt. Bài thơMùa xuân nho nhỏđã phần nào nêu lên ước nguyện nhỏ nhoi nhưng có ý nghĩa lớn so với quốc gia. Đặc biệt trong hai khổ thơ :
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập cùng hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi đôi mươi
Dù là khi tóc bạc
Thật vậy, xuyên suốt bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là niềm vui phơi phới của tác giả trước sự thay đổi can đảm và mạnh mẽ của quốc gia. Một con người đầy nhiệt huyết và khao khát được góp sức cho quốc gia như Thanh Hải thật đáng ngưỡng mộ, trân trọng .
Thanh Hải ước nguyện thật đơn thuần, mộc mạc nhưng có ý nghĩa khái quát lớn so với mỗi người, đặc biệt quan trọng là người trẻ :
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến
Không mơ ước cao xa, vĩ đại, ta chỉ ước những điều nhỏ nhoi, bình dị nhưng không phải người nào cũng hoàn toàn có thể làm được. Con chim hót, một nhành hoa tưởng chừng là những điều bình dị, đơn thuần với vẻ đẹp bí mật và lặng lẽ nhưng lại có ý nghĩa lớn so với mạch thơ. Tác giả chỉ nguyện hóa thân thành con chim hoàn toàn có thể cất vang tiếng hót làm vui tươi đời sống này, được tự do tung bay đến những chân trời mới Giao hàng cho nhân dân. Ước làm một nhành hoa để tỏa hương và khoe sắc làm giàu đẹp và đa dạng chủng loại hơn cho quê nhà, quốc gia. Mặc dù nguyện ước này có phần lạ kì nhưng nó chân chất và thân mật với đời sống hằng ngày .
Và Thanh Hải còn hy vọng rằng chút góp sức nhỏ bé của mình sẽ hòa vào biển người to lớn, góp phần vào công cuộc thiết kế xây dựng và tăng trưởng quốc gia .
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến
Chỉ là một nốt trầm rất nhỏ nhập vào bản hòa ca nhiều thanh sắc cũng đã khiến cho tác giả quá mãn nguyện, quá hài lòng. Chính tấm chân tình của tác giả khiến người đọc không hề kìm được dòng xúc cảm. Và rồi tự Thanh Hải nhận mình là một mùa xuân nho nhỏ giữa mùa xuân lớn của quốc gia. Dù mùa xuân ấy lặng lẽ và bí mật hi sinh, góp sức nhưng đó là nguyện ước của một con người khát sống, khát yêu thương .
Mùa xuân nho nhỏ nhưng lại có ý nghĩa vô cùng lớn lao. Một mùa xuân nhỏ, góp thành mùa xuân lớn, tích tiểu thành đại là việc mà mỗi người tất cả chúng ta cần phải làm, cần phải cố gắng nỗ lực để góp sức. Và những nguyện ước bình dị nhưng lớn lao đó đã thôi thúc tác giả góp sức mà không yên cầu, chỉ lặng lẽ bí mật như vậy :
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Một ý niệm về thời hạn giàu triết lí nhân sinh. Thời gian là tuổi trẻ hay là tuổi già thì góp sức vẫn luôn là điều thiết yếu, không cần phải có tâm lý trẻ mới nên góp sức. Đó là một tấm lòng rất mực cao quý của Thanh hải .
Những lời thơ nhẹ nhàng, chân tình của Thanh Hải cùng với nguyện ước bình dị đã lắng lại trong lòng người đọc nhiều dư âm nhất .
Phân tích khổ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải Bài mẫu 5
Thanh Hải là nhà thơ xứ Huế. Vùng đất hữu tình với con sông Hương thơ mộng và núi Ngự Bình trang nghiêm vun đắp cho hồn thơ Thanh Hải bay cao. Vốn trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến, Thanh Hải là người có công đầu trong việc kiến thiết xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam thời chống Mỹ. Những tác phẩm của ông được bao thế hệ bạn đọc nhắc mãi như Mồ anh hoa nở, Những chiến sỹ trung kiên .
Nhưng nhắc đến thơ Thanh Hải, người ta thường nghĩ ngay đến bài thơ Mùa xuân nho nhỏ. Tác phẩm được nhà thơ sáng tác trong khi nằm trên giường bệnh, trước khi mất ít lâu. Đó là tiếng lòng của nhà thơ trước vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên, nhịp sống của quốc gia vào xuân. Đặc biệt hơn nữa, nhà thơ bày tỏ ước vọng được hòa nhập hiến dâng cho cuộc sống, cho mùa xuân chung của dân tộc bản địa. Khát vọng ấy được Thanh Hải bộc lộ rõ qua hai khổ bốn và năm của bài thơ :
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến .
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Trong khí thế tưng bừng của quốc gia vào xuân, tác giả đã cảm nhận được một mùa xuân trỗi dậy từ tâm hồn mình. Đó là mùa xuân của lòng người, mùa xuân của sức sống tươi tắn, mùa xuân của góp sức và hoà nhập .
Tác giả không mơ một giấc mơ vĩ đại, không ước vọng lớn lao, chỉ là những mong ước đơn sơ bình dị :
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến .
Xin làm một tiếng chim hót hoà trong muôn vạn tiếng chim cất cao tiếng hót chào mừng xuân mới, xin làm một cành hoa trong muôn vạn cánh hoa bí mật khoe sắc tỏa hương thơm cho cuộc sống chung, xin làm một nốt nhạc trầm trong bản đồng ca của dân tộc bản địa ca tụng tổ quốc quốc gia đang thay đổi. Ước nguyện của nhà thơ sao mà đáng yêu và dễ thương, thân thiện lạ kì. Đó chính là sự chiếu ứng của hình ảnh bông hoa tím biếcvà âm thanh tiếng chim chiền chiện ở khổ thơ thứ nhất. Đọc từng câu thơ, ta thấy nhịp thơ quay quồng, hối hả như nhịp sống quê nhà, như ước mong cháy bỏng mà nhã nhặn của nhà thơ được dâng hiến cho đời .
Tâm hồn của tác giả hoà vào mùa xuân quốc gia, thôi thúc can đảm và mạnh mẽ nhưng cũng rất bí mật :
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Lời thơ như tâm tình thiết tha. Một sự phát minh sáng tạo độc lạ của nhà thơ khi phát hiện ra được hình ảnh mùa xuân nho nhỏ. Mỗi con người, mỗi sự góp sức được ví như một mùa xuân nhỏ hoà vào mùa xuân chung của đất trời, của Tổ quốc. Đó cũng là nguyện ước nhỏ bé của nhà thơ, muốn được mãi mãi thao tác, hi sinh, góp sức một cách bí mật lặng lẽ cho quê nhà quốc gia bất chấp sự thử thách của thời hạn, tuổi tác
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Lời thơ rắn rỏi, điệp ngữ dù là khẳng định chắc chắn thái độ tự tin trước những khó khăn vất vả trở ngại của đời người. Tuổi trẻ góp sức hi sinh, tuổi già cũng liên tục bí mật góp sức. Ý thức về nghĩa vụ và trách nhiệm so với quê nhà quốc gia, khát vọng được sống được góp sức trở thành lẽ sống trong cuộc sống tác giả. Lời thơ không chỉ là ước nguyện của riêng một nhà thơ mà còn là lời lôi kéo mọi người hãy chung vai gắng sức thiết kế xây dựng một cuộc sống tươi đẹp trong tương lai. Tâm nguyện này, ta phát hiện đâu đó trong những vần thơ của Tố Hữu :
Nếu là con chim, chiếc lá
Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình
Sự hi sinh bí mật, lặng lẽ hiến dâng năng lực, công sức của con người, tuổi trẻ cho cuộc sống nào phải chỉ có trong thơ Tố Hữu, nhà văn Nguyễn Thành Long trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa cũng đã khắc họa nên bức chân dung nhân vật anh người trẻ tuổi cùng nhiều nhân vật khác. Họ chính là dẫn chứng sinh động nhất của hình ảnh mùa xuân nho nhỏ mà Thanh Hải gửi gắm đến tất cả chúng ta qua bài thơ cuối đời của ông .
Tóm lại, hai khổ thơ bốn và năm trong bài Mùa xuân nho nhỏ đã làm lay động tâm hồn người đọc, không riêng gì bởi chất nhạc vấn vương, không riêng gì bởi giai điệu vừa thiết tha vừa hào hùng thôi thúc mà còn bởi nguyện ước chân thành và nhã nhặn của nhà thơ. Nguyện ước ấy đâu còn của riêng Thanh Hải. Đọc những vần thơ của ông, ta tự nhủ phải làm gì để không hổ thẹn với những người đi trước, hổ thẹn vì đã chối bỏ nghĩa vụ và trách nhiệm so với quốc gia quê nhà ? Tất cả được biểu lộ bằng những việc làm đơn cử ở thời điểm ngày hôm nay .
Phân tích khổ 4, 5 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải Bài mẫu 6
Thanh Hải là nhà thơ đi qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. Ông dành cả cuộc sống cho cuộc chiến đấu giải phóng dân tộc bản địa. Ngay đến cả những tháng ngày ở đầu cuối của cuộc sống, Thanh Hải vẫn khát khao được kết nối với mạch nguồn đời sống, với trái tim lớn dân tộc bản địa, góp sức công sức của con người nhỏ bé của mình trong công cuộc dựng xây quốc gia. Ý nguyện cao đẹp ấy được trình diễn trong khổ 4 và 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, tác phẩm sau cuối mà nhà thơ gửi lại cho đời .
Mùa xuân nho nhỏ là tác phẩm tiêu biểu vượt trội của nhà thơ Thanh hải. Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu quý và gắn bó với quốc gia, với cuộc sống ; biểu lộ ước nguyện chân thành của nhà thơ, mong ước được góp sức cho quốc gia, góp một mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc bản địa .
Trước mùa xuân của vạn vật thiên nhiên, mùa xuân của quốc gia, sự đi lên của đời sống, tác giả khát khao được hòa nhập vào đời sống của quốc gia. Chưa khi nào quốc gia đẹp tươi hơn thế. Chặng đường lịch sử dân tộc đã qua với bao gian lao, khó khăn vất vả. Bốn nghìn năm lập quốc tỏa sáng nền văn hiến Đại Việt, sức mạnh dân tộc bản địa được chứng minh và khẳng định, quốc gia vẫn vĩnh cửu và đi lên. Đất nước như vì sao là sự so sánh đầy ý nghĩa. Sao là nguồn sáng vô tận, là vẻ đẹp của thiên hà, vẻ đẹp vĩnh hằng trong khoảng trống và thời hạn. Đây là niềm tự hào về quốc gia Nước Ta anh hùng, bất diệt .
Đất nước ấy luôn vững mạnh, đi lên từng ngày. Hành trình đi tới tương lai của quốc gia vẫn không ngừng, cứ đi lên là sự biểu lộ chí khí, quyết tâm của dân tộc bản địa Nước Ta. Hân hoan, tự hào và nghĩa vụ và trách nhiệm, nhà thơ muốn hóa thành một phần vẻ đẹp ấy :
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa .
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến .
Điều tâm niệm của nhà thơ là khát vọng được hòa nhập vào đời sống của quốc gia, góp sức phần tốt đẹp dù nhỏ bé của mình cho cuộc sống chung, cho quốc gia. Điều tâm niệm ấy được biểu lộ một cách chân thành trong những hình ảnh tự nhiên, giản dị và đơn giản và đẹp. Đẹp và tự nhiên vì nhà thơ đã dùng những hình ảnh đẹp của vạn vật thiên nhiên để nói lên ước nguyện của mình. Con chim hót, một cành hoa là những hình ảnh đẹp của vạn vật thiên nhiên. Một nốt trầm trong dàn hợp xướng là âm thanh mà mọi người đều thích nghe. Tác giả muốn thao tác, muốn góp sức cho cuộc sống, góp sức cho quốc gia. Điệp từ một trong đoạn thơ miêu tả sự rất ít, nhã nhặn nhưng hình ảnh con chim, cành hoa, nốt trầm sau cuối dã dồn vào hình ảnh thật rực rỡ :
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc .
Bao trùm tổng thể, ông ước nguyện hoá thành một mùa xuân nho nhỏ, lặng lẽ, bí mật dâng hiến hàng loạt tâm hồn, trí tuệ, công sức của con người và cả sự sống của mình góp cùng mọi người. Khát vọng của tác giả tuy chứa đựng sự khiêm nhường qua hình ảnh nho nhỏ, lặng lẽ nhưng biểu lộ một tiếng lòng cao quý, biểu lộ một nhân sinh quan cao đẹp : phải góp sức cho quốc gia, dù là nhỏ bé, và phải không ngừng góp sức cho cuộc sống. Mỗi con người hãy là một mùa xuân nho nhỏ để làm ra mùa xuân bất diệt của quốc gia. Một xã hội tốt đẹp thì mỗi con người phải tốt đẹp. Đây là điều tâm niệm và khát vọng của nhà thơ trước lúc đi xa vĩnh biệt cuộc sống .
Dù là tuổi hai mươi .
Dù là khi tóc bạc
Những hình ảnh bông hoa, tiếng chim hót được tác giả phác hoạ ở phần đầu bài thơ giờ đây lại trở lại trong khổ thơ này trong giọng thơ êm ái, ngọt ngào. Cách cấu tứ lặp lại như vậy tạo ra sự đối ứng ngặt nghèo và mang một ý nghĩa mới : Niềm mong ước được sống có ích, góp sức cho đời là một lẽ tự nhiên như con chim mang đến tiếng hót, bông hoa toả hương sắc cho đời. Trong bài một khúc ca xuân Tố Hữu cũng có những suy ngẫm tựa như :
Nếu là con chim, chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình ?
Điều tâm niệm ấy thật cao đẹp, chân thành, là sự tăng trưởng tự nhiên trong mạch cảm hứng của bài thơ. Điệp từ ta như một lời chứng minh và khẳng định. Và cái ta vốn chỉ để nói về mình bỗng như trở thành cái ta chung của nhiều người, khát vọng của nhiều người. Điệp ngữ dù là như một lời tự chứng minh và khẳng định, tự nhủ với lương tâm -> sự kiên trì, thử thách với thời hạn, tuổi già, bệnh tật để mãi làm một mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân to lớn của quê nhà, quốc gia. Giọng thơ nhỏ nhẹ, chân tình nhưng mang sức khái quát lớn .
Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải là một bài thơ rực rỡ. Với thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc can đảm và mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang, âm hưởng nhẹ nhàng xuyên khổ thơ, tác giả đã thể hiện xúc cảm trước mùa xuân của vạn vật thiên nhiên, quốc gia và khát vọng xinh xắn muốn được dâng hiến cho cuộc sống trước lúc đi xa. Ước nguyện của nhà thơ cho ta hiểu mỗi người phải biết sống, góp sức cho cuộc sống. Thế nhưng dâng hiến, hoà nhập mà vẫn giữ được nét riêng mỗi người. Khổ 4 và 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là kết tinh tỏa nắng rực rỡ của sức sống mãnh liệt và tình yêu thiết tha của người nghệ sĩ một lòng sống vì nhân dân, vì quốc gia .
Source: https://tbdn.com.vn
Category: Văn học