Trong văn miêu tả, để một con vật, sự vật, cây cối được trở nên sinh động và đặc sắc hơn, các bạn học sinh thường sử dụng các biện pháp tu từ nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm. Một trong số đó là biện pháp tu từ nhân hóa. Vậy Nhân hóa là gì?, hãy cùng Chúng tôi tham khảo bài viết dưới đây.
Nhân hóa là gì?
Nhân hóa là gọi vật hoặc tả con vật, cây cối, vật phẩm, … bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người làm cho quốc tế loài vật, vật phẩm, cây cối, … trở nên thân thiện với con người, đồng thời biểu thị được những tâm lý, tình cảm của con người .
Ví dụ :
Ông trời
Bạn đang đọc: Nhân hóa là gì? Ví dụ về nhân hóa
Mặc áo giáp đen
Ra trận
Muôn nghìn cây mía
Múa gươm
Kiến
Hành quân
Đầy đường .
( Mưa – Trần Đăng Khoa )
Trong đoạn thơ, những sự vật được nhắc đến gồm có : Trời, cây mía, kiến. Trong đó :
– Trời : được gọi là ông, được miêu tả là mặc áo giáp và ra trận .
– Cây mía : được miêu tả đang múa .
– Kiến được miêu tả là hành quân .
Có thể thấy, những từ ngữ như “ ông ”, “ mặc áo ”, “ ra trận ”, “ múa ”, “ hành quân ” đều là những từ ngữ vốn để gọi người hoặc tả người dùng để gọi hoặc tả vật phẩm, cây cối, con vật .
Cách dùng này làm gợi tả đúng mực và sinh động quang cảnh vạn vật thiên nhiên trước cơn mưa, khiến cho những sự vật trở nên thân mật và sôi động … Biểu thị tâm lý, tình cảm của sự vật khi trời sắp mưa : quay quồng, sinh động, khẩn trương xen kẽ với niềm vui, niềm hân hoan … Mặt khác, biểu lộ tài quan sát, ngòi bút miêu tả tinh xảo và tình yêu vạn vật thiên nhiên của nhà thơ Trần Đăng Khoa .
Các kiểu nhân hóa
Biện pháp tu từ nhân hóa được phân ra làm ba loại chính:
– Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật
Ví dụ: “Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại thân mật sống với nhau, mỗi người một việc, không ai tị ai cả”. (Truyện Ngụ ngôn)
Các từ “ lão ”, “ bác ”, “ cô ”, “ cậu ” : đều là từ ngữ vốn gọi người được dùng để gọi vật .
– Dùng từ ngữ vốn để chỉ hoạt động giải trí, đặc thù của người để chỉ hoạt động giải trí, đặc thù của vật
Ví dụ: “Gậy tre, chông tre, chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.” (Cây tre Việt Nam – Thép Mới).
Cây tre được miêu tả lại bằng những hành vi như : “ chống lại ”, “ xung phong ”, “ giữ ”. Đây đều là những từ ngữ vốn chỉ hoạt động giải trí của người để chỉ hoạt động giải trí của vật .
– Trò chuyện, xưng hô với vật như với người
Ví dụ :
Trâu ơi, ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta .
( Ca dao )
Trâu được xưng hô như với người : “ Trâu ơi ” : Trò chuyện, xưng hô với trâu như với người .
Một số lưu ý khi sử dụng biện pháp nhân hóa
Thứ nhất : Không được sử dụng biện pháp nhân hóa một cách tùy tiện .
Trước khi sử dụng biện pháp nhân hóa, cần phải xem xét và hiểu thật rõ mục tiêu mình muốn sử dụng là gì. Khi có dự tính cần sử dụng biện pháp nhân hóa trong chi tiết cụ thể này, cần nắm được dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ của chính : Sử dụng nhân hóa cho hành ảnh này có ý nghĩa gì ? Hình ảnh được nhân hóa án chỉ điều gì ? Bạn muốn người đọc hiểu được những điều gì trải qua hình ảnh nhân hóa đó. Ngay khi vấn đáp được những câu hỏi đó một cách tốt nhất, bạn hoàn toàn có thể kiến thiết xây dựng được cho mình một hình ảnh nhân hóa toàn vẹn, đẹp và không thiếu ý nghĩa .
Thứ hai : Phân biệt được biện pháp nhân hóa với những giải pháp tu từ khác để sử dụng thật hài hòa và hợp lý .
Trong chương trình ngữ văn cấp cơ sở, bốn giải pháp tu từ được sử dụng tiếp tục là : so sánh, nhân hóa, ẩn dụ và hoán dụ. Có thể nói, giải pháp tu từ nhân hóa là một trong số những giải pháp dễ nhận ra và dễ vận dụng nhất. Tuy nhiên, một lời khuyên giành cho những bạn là chỉ vận dụng khi bạn thật sự hiểu rõ về nó. Tránh việc hiểu một cách chung chung sẽ dễ dẫn đến thực trạng vận dụng một cách máy móc và dễ bị lầm tưởng sang những giải pháp tu từ khác .
Thứ ba : Sử dụng giải pháp tu từ nhân hóa một cách linh động
Không chỉ riêng so với nhân hóa, toàn bộ những giải pháp tu từ khác đều phải sử dụng một cách linh động. Không phải bất kỳ hình ảnh, chi tiết cụ thể nào bạn cũng hoàn toàn có thể sử dụng thêm phép nhân hóa. Hay cứ tràn ngập phép nhân hóa trong một bài viết sẽ đem đến hiệu suất cao thẩm mỹ và nghệ thuật cao, tác phẩm của bạn sẽ trở thành một bài thơ, bài văn hay .
Luyện tập
Hãy chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong đoạn văn sau:
“ Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn”. (Phong Thu).
Trả lời:
Một đoạn văn ngắn chỉ có ba câu nhưng đã chỉ ra một số các sự vật được nhân hóa, đó là “bến cảng”, “tàu”, “xe”. Đây đều là những sự vật rất gần gũi, quen thuộc đối với mỗi chúng ta. Nhưng người viết đã thật khéo léo đưa phép tu từ nhân hóa vào thổi hồn cho sự vật, khiến cho sự vật có linh hồn. Cụ thể như sau:
– Phép tu từ nhân hóa : bến cảng đông vui, tàu mẹ, tàu con, xe anh, xe em, tíu tít, bận rộn .
– Tác dụng : Quang cảnh bến cảng được miêu tả một cách thân thiện, sôi động, ăng sức mê hoặc cho lối diễn đạt. Hình dung được quang cảnh sinh động, bận rộn của những phương tiện đi lại … Đồng thời, gọi lên không khí lao động khẩn trương, niềm vui trong lao động của con người, và bộc lộ tài quan sát, miêu tả chân thực, niềm vui, niềm niềm hạnh phúc của tác giả .
Trên đây là một số vấ đề liên quan đến Nhân hóa là gì? và một số bài tập ví dụ điển hình đi kèm. Mong rằng đây sẽ là một nguồn tài liệu bổ ích có thể giúp Quý bạn đọc trong quá trình nghiên cứu và học tập. Nếu vẫn còn thắc mắc hoặc để biết thêm nhiều thông tin, Quý bạn đọc có thể liên hệ với chúng tôi để được tư vấn. Chúc các bạn học tập thật tốt. Xin cảm ơn.
Source: https://tbdn.com.vn
Category: 1000 Câu Hỏi Vì Sao
