Tài liệu hướng dẫn phân tích hai khổ thơ đầu bài Viếng lăng Bác, gợi ý cách làm, lập dàn ý chi tiết và tham khảo một số mẫu bài văn hay phân tích nội dung khổ 1 và 2 bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương.
Hướng dẫn làm bài phân tích 2 khổ thơ đầu bài Viếng lăng Bác
Đề bài: Phân tích hai khổ thơ đầu bài thơ Viếng lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương.
1. Phân tích đề
– Yêu cầu của đề bài : phân tích nội dung khổ 1 và 2 của bài thơ Viếng lăng Bác .
– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong 2 khổ thơ 1 và 2 bài Viếng lăng Bác của Viễn Phương.
– Phương pháp lập luận chính : phân tích .
2. Hệ thống vấn đề
– Luận điểm 1: Cảm xúc của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác (khổ 1)
– Luận điểm 2: Cảm xúc của nhà thơ trước dòng người vào lăng (khổ 2)
3. Lập dàn ý chi tiết cụ thể
a) Mở bài
– Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm+ Viễn Phương ( 1928 – 2005 ) là một trong những cây bút xuất hiện sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam thời kì chống Mĩ cứu nước .
+ Bài thơ Viếng lăng Bác (1976) không chỉ là nén hương thơm thành kính dâng lên Bác Hồ kính yêu mà còn là khúc tâm tình sâu nặng của Viễn Phương thay mặt đồng bào miền Nam gửi đến Bác trong những ngày đầu thống nhất.
– Dẫn dắt, trình làng 2 khổ thơ đầu : Hai khổ thơ đã thể hiện tâm trạng nhà thơ khi nhìn thấy hàng tre bên lăng Bác, cảnh vật quanh lăng và đoàn người vào viếng lăng .
b) Thân bài
* Khái quát về bài thơ
– Hoàn cảnh sáng tác : Bài thơ được sáng tác năm 1976 khi Viễn Phương được vinh dự cùng đoàn đại biểu miền Nam ra Thành Phố Hà Nội TP.HN viếng lăng Bác sau ngày quốc gia trọn vẹn thống nhất và lăng Bác vừa được hoàn thành xong .- Giá trị nội dung : Bài thơ bộc lộ lòng tôn kính và niềm xúc động sắc của nhà thơ nói riêng và mọi người nói chung khi đến thăm lăng Bác .
* Phân tích hai khổ thơ đầu
Khổ 1: Cảm xúc của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác
– “ Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác ” -> lời tự trình làng như lời tâm tình nhẹ nhàng .+ Cách xưng hô “ con – Bác ” thân thương, thân mật, diễn đạt tâm trạng xúc động của người con ra thăm cha sau bao nhiêu năm xa cách .+ “ Con ” ở đây cũng là cả miền Nam, là toàn bộ tấm lòng của đồng bào Nam Bộ đang hướng về Bác, hướng về vị cha già kính yêu của dân tộc bản địa với một niềm xúc động lớn lao .+ Nhà thơ sử dụng từ “ thăm ” thay cho từ “ viếng ” một cách tinh xảo -> Cách nói giảm, nói tránh nhằm mục đích làm giảm nhẹ nỗi đau thương mất mát .=> Bác đã mãi mãi ra đi nhưng hình ảnh của Người vẫn còn mãi trong trái tim nhân dân miền Nam, trong lòng dân tộc bản địa .- Cảnh quang quanh lăng Bác :” … Đã thấy trong sương hàng tre bát ngátÔi ! Hàng tre xanh xanh Nước TaBão táp mưa sa đứng thẳng hàng. “+ Hình ảnh hàng tre
- Trong màn sương trắng, hình ảnh gây ấn tượng nhất đối với tác giả là hàng tre.
- Từ “hàng tre” được điệp lại hai lần trong khổ thơ gợi lên vẻ đẹp đẽ vô cùng của nó.
- Phép nhân hóa trong dòng thơ: “Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng” giúp hình ảnh hàng tre hiện lên càng thêm đẹp đẽ vô cùng.
=> Hình ảnh hàng tre là hình ảnh thực rất là quen thuộc và thân mật của làng quê, quốc gia Nước Ta ; cạnh bên đó còn là một hình tượng con người, dân tộc bản địa Nước Ta kiên trung quật cường .+ Thành ngữ “ bão táp mưa sa ” nhằm mục đích chỉ những khó khăn vất vả thử thách của lịch sử vẻ vang dân tộc bản địa tộc .+ Dáng “ đứng thẳng hàng ” là niềm tin đoàn kết đấu tranh, chiến đấu anh hùng, không khi nào khuất phục của một dân tộc bản địa tuy nhỏ bé nhưng vô cùng can đảm và mạnh mẽ .=> Niềm xúc động và tự hào về quốc gia, dân tộc bản địa, con người Nam Bộ, những xúc cảm chân thành, thiêng liêng của nhà thơ và cũng là của nhân dân so với Bác kính yêu .
Khổ 2: Cảm xúc của nhà thơ trước dòng người vào lăng
– Hình ảnh vĩ đại khi bước đến gần lăng Bác :Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăngThấy một mặt trời trong lăng rất đỏNgày ngày dòng người đi trong thương nhớKết tràng hoa dâng bảy chín mùa xuân .+ Cụm từ chỉ thời hạn “ ngày ngày ” được lặp lại như muốn diễn đạt hiện thực đang luân chuyển của vạn vật thiên nhiên, vạn vật mà sự luân chuyển của mặt trời là một nổi bật .+ Hình ảnh ” mặt trời “
- “mặt trời đi qua trên lăng” là hình ảnh thực : mặt trời thiên tạo, là nguồn sáng của vũ trụ, gợi ra sự kì vĩ, sự bất tử, vĩnh hằng. Mặt trời là nguồn cội của sự sống và ánh sáng.
- “mặt trời trong lăng” là một ẩn dụ sáng tạo và độc đáo : hình ảnh của Bác Hồ vĩ đại. Giống như “mặt trời”, Bác Hồ cũng là nguồn ánh sáng, nguồn sức mạnh của dân tộc ta.
– Hình ảnh dòng người đang tuần tự tiến vào thăm lăng Bác :+ Tác giả đã liên tưởng đó là “ tràng hoa ” được kết từ dòng người đang tuần tự, trang nghiêm bước vào viếng lăng, như đang dâng hương hoa lòng thơm ngát lên Bác kính yêu .=> Sự tôn kính, lòng biết ơn thâm thúy và nỗi tiếc thương vô hạn của muôn dân so với Bác .
* Đặc sắc nghệ thuật trong khổ 1, 2
– Cảm xúc dâng trào, cách diễn đạt thật chân thực, tha thiết- Hình ảnh ẩn dụ xinh xắn- Hình ảnh thơ có nhiều phát minh sáng tạo, tích hợp hình ảnh thực với hình ảnh ẩn dụ, hình tượng .- Hình ảnh ẩn dụ – hình tượng vừa quen thuộc, vừa thân mật với hình ảnh thực, vừa thâm thúy, có ý nghĩa khái quát và giá trị biểu cảm, tạo nên niềm đồng cảm thâm thúy trong lòng người đọc .
c) Kết bài
– Đánh giá khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ của 2 khổ thơ
4. Sơ đồ tư duy phân tích 2 khổ đầu Viếng lăng Bác
Phân tích 2 khổ đầu Viếng lăng Bác để thấy tình cảm thành kính, sâu lắng của Viễn Phương
Viễn Phương là nhà thơ miền Nam trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Ông là một trong những cây bút xuất hiện sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam. Thơ của ông bình dị mà trữ tình, mộc mạc chân chất nhưng nhẹ nhàng sâu lắng .
Tháng 4 năm 1976, lăng Bác được khánh thành, Viễn Phương được ra miền Bắc viếng thăm lăng Bác. Bao cảm xúc yêu thương dồn nén trào dâng thành những vần thơ thành kính trang nghiêm. Bài thơ “Viếng lăng Bác” ra đời ngay sau đó và nhanh chóng đi vào lòng người đọc bởi cảm xúc chân thành, tha thiết của nhà thơ. Trong đó, hai khổ thơ đầu đã bộc lộ tâm trạng nhà thơ khi nhìn thấy hàng tre bên lăng Bác và cảnh vật quanh lăng.
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi, hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân
Cảm hứng bao trùm trong thơ chính là niềm xúc động thiêng liêng, tôn kính, lòng biết ơn và tự hào pha lẫn nỗi xót đau khi tác giả từ miền Nam ra viếng thăm lăng Bác. Nguồn cảm hứng ấy chi phối cả giọng điệu của bài thơ : tôn kính, suy tư, chững lại xen lẫn niềm đau xót, tự hào. Mạch hoạt động của xúc cảm đi theo trình tự khoảng trống từ xa tới gần. Bài thơ được khởi đầu bằng lời tâm sự :Con ở miền Nam ra thăm lăng BácTừ xưng hô “ con ” trong câu thơ mang đậm chất Nam Bộ, bộc lộ tình cảm yêu thương kính trọng của của nhà thơ so với Bác. Cách xưng hô nghe vừa chân chất mộc mạc lại vừa thân mật thân tình. Đó là tiếng xưng hô yêu thương không riêng gì của nhà thơ mà còn là của nhân dân miền Nam so với Bác. Trong tâm khảm của mọi người, Bác là một người cha vĩ đại :Người là Cha, là Bác, là AnhQuả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ( Tố Hữu )Cụm từ “ ở miền Nam ” gợi lên tình cảm thân thương ruột thịt giữa Bác với đồng bào miền Nam, mảnh đất thành đồng chống Mĩ, nơi Bác mở màn bước hành trình dài đi tìm đường cứu nước :Bác nhớ miền Nam nỗi nhớ nhàMiền Nam mong Bác nỗi mong cha( Tố Hữu )
Tự đáy lòng của người con đến thăm cha, Viễn Phương như muốn nói với Bác: Con ở miền Nam… Câu thơ giản dị nhưng bao hàm một ý nghĩa lớn. Trong tim Bác và trong tim miền Bắc, miền Nam luôn luôn là nỗi đau chia cắt, nỗi nhớ thương, là niềm tự hào, là biểu tượng anh hùng, bất khuất, dũng cảm, kiên cường, là thành đồng Tổ Quốc… Giờ đây, nhà thơ mang theo cả niềm tự hào đó của đồng bào miền Nam để đến với Bác. Và hình ảnh đầu tiên tác giả bắt gặp qua màn sương mờ buổi sớm chính là bóng dáng quen thuộc của làng quê:
“ Đã thấy trong sương hàng tre bát ngátÔi, hàng tre xanh xanh Nước TaBão táp mưa sa đứng thẳng hàng ”Hàng tre bát ngát xanh tươi trải rộng bên lăng như những hàng quân canh giữ cho giấc ngủ yên bình của Bác. Hàng tre xanh mộc mạc và bình dị của quê nhà được nhà thơ nhấn mạnh vấn đề :Ôi, hàng tre xanh xanh Nước TaTừ cảm thán “ Ôi ” thể hiện cảm hứng trào dâng khi phát hiện hình ảnh thân thiện của quê nhà. Từ gợi tả “ xanh xanh ” hòn đảo ra phía trước như muốn nhấn mạnh vấn đề sức sống bền chắc của quê nhà, dân tộc bản địa. Màu xanh ấy đã được nhà thơ Nguyễn Duy ca ngợi :Tre xanh, xanh tự khi nàoChuyện rất lâu rồi … đã có bờ tre xanh
(Tre Việt Nam)
Quả thật, đi suốt chiều dài của đất nước Việt Nam, từ miền ngược đến miền xuôi, nơi nào ta cũng thấy bóng dáng của làng quê qua hình ảnh hàng tre quen thuộc: “Tre Đồng Nai, nứa Việt Bắc, tre ngút ngàn Điện Biên Phủ, lũy tre thân mật làng tôi… Đâu đâu ta cũng có nứa tre làm bạn” – (Cây tre, Thép Mới). Cho nên, giữa muôn ngàn cây và hoa bên lăng Bác, Viễn Phương chọn hình ảnh hàng tre để miêu tả không phải ngẫu nhiên mà là một dụng ý nghệ thuật của nhà thơ.
Từ màu xanh đầy sức sống của hàng tre, nhà thơ liên hệ đến phẩm chất cao đẹp của con người :Bão táp mưa sa đứng thẳng hàngCây tre mộc mạc đơn giản và giản dị là thế, nhưng lại kiên cường quật cường không hề khuất phục trước bão dông :Bão bùng thân bọc lấy thânTay vươn, tay níu tre gần nhau hơn
(Tre Việt Nam)
Phẩm chất của tre thân mật với phẩm chất của dân cư Việt, chân chất bình dị trong đời sống lao động, nhưng lại anh hùng quật cường trong cuộc đấu tranh giải phóng nước nhà. Hòa vào dòng người đang tiến dần đến trước lăng, mạch suy tưởng của nhà thơ liên tục dâng trào khi đứng giữa trung tâm vui chơi quảng trường Ba Đình to lớn :Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăngThấy một mặt trời trong lăng rất đỏ .Ai đã từng viếng lăng Bác mới cảm nhận hết hàm ý chứa đựng trong hai câu thơ trên của Viễn Phương. Nếu hình ảnh “ mặt trời trên lăng ” là bút pháp tả thực để chỉ một thực thể trong thiên hà thì “ mặt trời trong lăng ” là hình ảnh ẩn dụ để chỉ Bác. Một hình ảnh so sánh đầy phát minh sáng tạo để ca tụng sự vĩ đại của Bác Hồ. Mặt trời là nguồn sống của muôn loài vạn vật khi nó mang lại ánh sáng và hơi ấm khắp hành tinh. Bác Hồ kính yêu cũng là người mang lại ánh sáng Cách mạng từ Luận cương của Lênin soi sáng trên khung trời đêm của những cuộc sống tối tăm, nô lệ .Thật ra, việc so sánh Bác với hình ảnh mặt trời không phải là phát hiện mới của Viễn Phương. Trước đây, trong ca dao kháng chiến tất cả chúng ta cũng từng phát hiện cách so sánh tương tự như :Bác Hồ là vị cha chungLà sao Bắc Đẩu, là vầng Thái DươngNhưng phát minh sáng tạo của Viễn Phương chính là hình ảnh “ mặt trời trong lăng rất đỏ ”, để từ đó khái quát được hình ảnh Bác Hồ vĩ đại biết chừng nào ! Cùng với mặt trời ngày ngày đi qua trên lăng là dòng người đi trong thương nhớ .Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớKết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuânNhịp thơ chầm chậm như bước chân của dòng người lặng lẽ đi trong suy tưởng, bao trùm một không khí thương nhớ Bác không nguôi, tôn kính kết tràng hoa tình yêu dâng bảy mươi chín mùa xuân của Người. “ Người ta là hoa của đất ”, nhà thơ thật thâm thúy và tinh xảo khi tôn quí nhân dân. Mỗi người dân là một bông hoa và dòng người đi trong thương nhớ chính là tràng hoa dâng lên Bác .Ngày ngày … ngày ngày …, sự tái diễn của thời hạn, cũng là sự tái diễn của lòng thương nhớ. Cứ mỗi ngày mặt trời đi qua trên lăng Bác, thì mỗi ngày dòng người như bất tận lại tiếp nối đuôi nhau nhau vào lăng dâng lên Người những đóa hoa đời tươi thắm nhất. Tình cảm của dân cư Nước Ta so với Bác đã trở thành chân lí như vòng tuần hoàn của thời hạn. Tóm lại, chỉ qua hai khổ thơ, Viễn Phương đã thể hiện được xúc cảm trào dâng của mình khi lần tiên phong được viếng thăm lăng Bác. Những hình ảnh trong thơ được thiết kế xây dựng bằng rung cảm thiết tha của nhà thơ. Từ đó, tác giả thể hiện tình cảm chân thành, bình dị mà tha thiết của mình so với Bác. Đó cũng là tình cảm chung của nhân dân miền Nam dành cho vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc bản địa .
Một số bài văn tìm hiểu thêm hay phân tích nội dung khổ 1, 2 bài Viếng lăng Bác
Bài số 1: Tình cảm của một người con miền Nam lần đầu được gặp Bác
Bác Hồ là vị lãnh tụ vĩ đại, vị cha già đáng kính của cả dân tộc Việt Nam. Vì thế, sự ra đi của Bác là một sự mất mát to lớn của toàn thể dân tộc. Đã có rất nhiều vần thơ thể hiện lòng nhớ thương của những người con Việt Nam đối với Bác. Tuy là một bài thơ ra đời khá muộn, nhưng “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương vẫn để lại trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng, bởi đó là tình cảm của một người con miền Nam lần đầu được gặp Bác. Toàn bài thơ là một lời tâm sự thiết tha, là nỗi lòng thành kính và tha thiết của một người con miền Nam đối với Bác Hồ.
Bài thơ được mở màn như một lời thông tin nhưng dạt dào tình cảm :” Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác “Từ miền Nam xa xôi, Viễn Phương cùng những chiến sỹ ra Thành Phố Hà Nội Thành Phố Hà Nội để thăm lăng Bác. Đây là một cuộc hành hương xa xôi cách trở. Khi đến lăng Bác, nhà thơ bồi hồi xúc động. Câu thơ biểu lộ tình cảm thiết tha của một người con miền Nam qua cách xưng hô thân thiện, mang đậm chất Nam Bộ : ” Con – Bác ” .Đứng từ xa ngắm nhìn lăng Bác, hình ảnh hàng tre bát ngát hiện lên trong màn sương huyền ảo của khung trời Thành Phố Hà Nội. Từ lâu, lũy tre xanh đã trở thành một nét đẹp của làng quê Nước Ta. Tre là người bạn thân thương, luôn trợ giúp con người trong mọi việc làm : ” Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín “. Nhưng ở đây, hình ảnh hàng tre không chỉ dừng lại ở tầng nghĩa đó, hàng tre ở đây được so sánh ngầm với con người và quốc gia Nước Ta. Tre luôn đoàn kết, gắn bó tạo nên một lũy thành kiên cường thử thách gió mưa, giông bão .Tre là hình ảnh tượng trưng cho tình đoàn kết, cho khí thái hiên ngang, quật cường và dũng mãnh chiến đấu với quân địch của người Nước Ta. Tre luôn đứng thẳng như con người Nước Ta thà chết đứng chứ không chịu sống quỳ. Biểu tượng đẹp tươi ấy được nhà thơ tinh lọc miêu tả quanh lăng Bác, như cả dân tộc bản địa Nước Ta vẫn đang sát cánh bên Bác. Hàng tre Nước Ta ấy, phải chăng là hình ảnh của những người con Nước Ta đang quây quần bên vị cha già đáng kính đang đi vào giấc ngủ an lành ? Hình ảnh tượng trưng có ý nghĩa biết bao !Tiến gần hơn đến lăng Bác, nhà thơ phát hiện hình ảnh mặt trời đỏ rực trên lăng :” Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăngThấy một mặt trời trong lăng rất đỏ “Mặt trời rực sáng đem đến sự sống, đem đến ánh sáng tươi đẹp cho toàn cầu. Nếu mặt trời trong câu thơ thứ nhất là một hình ảnh thực, là một vật thể không hề thiếu của ngoài hành tinh, thì mặt trời trong câu thơ thứ hai lại là một hình ảnh ẩn dụ được nhà thơ sử dụng một cách phát minh sáng tạo. Bác như một vầng thái dương sáng ngời, chiếu rọi ánh sáng cách mạng vào tâm hồn để vực dậy sự sống tươi đẹp cho những con người đắm chìm trong bóng đêm nô lệ. Bác là người đã dẫn dắt con đường cách mạng cho toàn thể dân tộc bản địa, đã góp sức cả cuộc sống mình cho sự nghiệp giải phóng quốc gia. Vì thế, Bác là một mặt trời vẫn luôn ngời sáng, sưởi ấm cho linh hồn của những người con Nước Ta :” Bác sống như trời đất của taYêu từng ngọn lúa, mỗi nhành hoaTự do cho mỗi đời nô lệSữa để em thơ, lụa khuyến mãi già “( Tố Hữu )Hình ảnh dòng người vào thăm lăng Bác đã được nhà thơ miêu tả một cách độc lạ và để lại nhiều ấn tượng :” Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớKết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân “Ta nhận thấy cụm từ ” ngày ngày ” được điệp lại một lần nữa. ” Ngày ngày ” là sự lặp đi lặp lại, không biến hóa. Điệp lại cụm từ này, có lẽ rằng nhà thơ muốn nhấn mạnh vấn đề một chân lý. Nếu mỗi ngày mặt trời đi qua trên lăng, tỏa ánh sáng sưởi ấm vạn vật là một điệp khúc không biến hóa của thời hạn, thì công ơn của Bác ngự trị trong lòng dân cư Nước Ta cũng không phai nhòa theo năm tháng, và hình ảnh dòng người ngày ngày vào viếng lăng Bác cũng đã trở thành một điệp khúc của lòng kính yêu Bác. ” Tràng hoa ” cũng là một hình ảnh ẩn dụ phát minh sáng tạo của nhà thơ. Mỗi người con Nước Ta là một đóa hoa tươi thắm, hàng triệu con người Nước Ta sẽ trở thành một tràng hoa tỏa nắng rực rỡ sắc màu dâng lên Bác. Hình ảnh hoán dụ ” bảy mươi chín mùa xuân ” tượng trưng cho bảy mươi chín năm Bác đã góp sức cuộc sống cho quốc gia, cho cách mạng .Mỗi tuổi đời của Bác là một mùa xuân tươi đẹp dâng hiến cho Tổ quốc. Và giờ đây, Bác chính là mùa xuân còn dòng người là những đóa hoa tươi thắm. Hoa nở giữa mùa xuân, một hình ảnh xinh xắn, ý nghĩa biết bao !
Bài số 2:
Sinh thời Hồ Chí Minh vừa là một nhà văn, một nhà thơ vừa là một nhà hoạt động Cách mạng. Sự cống hiến của Người dành cho dân tộc Việt Nam là khôn kể. Chính sự hi sinh độ lượng ấy đã làm nên một Hồ Chí Minh sống mãi trong tâm trí hàng triệu người dân Việt Nam cũng như bạn bè quốc tế để rồi bức tượng đài hùng vĩ về Người đã dần đi vào thơ ca một cách rất đỗi tự nhiên. Có thi nhân viết về Bác với những công lao vĩ đại, cũng có những thi nhân đi sâu vào ca ngợi tài năng thơ ca, con người Bác còn Viễn Phương lại khác. Ông đã chọn cho mình một cách viết rất riêng. Đó là dòng cảm xúc của một lần tới lăng viếng Bác qua bài thơ “Viếng lăng Bác” mà trong đó hai khổ thơ đầu đã bộc lộ cảm xúc của tác giả lần đầu vào lăng viếng Bác.
Mở đầu bài thơ như một lời kể rất đỗi tự nhiên :” Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác “” Con ” – ” Bác ” cách xưng hô sao mà thân mật, thân thương đến thế ? Không phải đến đây để viếng mà là để ” thăm “. Chữ ” thăm ” là cách nói giảm, nói tránh vô cùng tinh xảo, nó giúp giảm bớt đi sự mất mát, đau thương. Câu thơ khởi đầu hướng ta đến với hình ảnh một người con lâu ngày mới có dịp về thăm người cha già kính yêu của mình. Về nơi đây, người con ấy còn thấy :” Đã thấy trong sương hàng tre xanh bát ngátÔi hàng tre xanh xanh Nước TaBão táp mưa sa đứng thẳng hàng “Ba câu thơ là ba giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật trọn vẹn khác nhau. Từ láy ” xanh xanh, bát ngát “, thành ngữ ” bão táp mưa sa “, biện pháp nhân hóa ” đứng thẳng hàng ” đã cùng nhau làm ra cái hồn cho một hàng tre vốn vô hồn. Mỗi câu thơ hiện ra dần hay hơn, có hồn hơn khi đặc tả sức sống gan góc, kiên cường của hàng tre xanh bát ngát một màu. Và ở đây, tre xanh không chỉ còn là loài cây thân thẳng nữa mà nó đã được biến thành hình tượng tượng trưng cho con người Nước Ta, dân tộc bản địa Nước Ta quật cường, kiên cường. Ẩn sâu trong ý thơ là niềm tự hào còn xen lẫn cả sự bồi hồi, xúc động .Bước sang khổ thơ thứ hai là những hình ảnh trọn vẹn quen thuộc nhưng được diễn đạt với một giọng thơ đầy mới lạ :” Ngày ngày mặt trời đi qua lăngThấy một mặt trời trong lăng rất đỏ “Nếu mặt trời trong câu thơ thứ nhất là mặt trời của vạn vật thiên nhiên, thiên hà tỏa ánh nắng tỏa nắng rực rỡ, chói chang xuống nơi trần gian, ban tặng sự sống đến muôn loài, vạn vật thì mặt trời trong câu thơ tiếp theo lại là hình ảnh ẩn dụ cho Bác. Người là vị cha già vĩ đại của dân tộc bản địa, là người dẫn dắt cách mạng Nước Ta cập bến vinh quang. Bác là mặt trời đang ngự trị trong lăng để hàng ngày mặt trời của vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh đi qua phải ngắm nhìn mặt trời của dân tộc bản địa Nước Ta. Ví Bác như mặt trời nhằm mục đích ca tụng công lao của Bác với dân tộc bản địa Nước Ta và Bác vĩnh viễn hóa, bất tử hóa trong lòng người Nước Ta. Bên cạnh hình ảnh mặt trời trang trọng còn là dòng người tiếp nối đuôi nhau :” Ngày ngày mặt trời đi trong thương nhớKết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân “Với điệp từ ” Ngày ngày ” tích hợp cùng hai từ ” dòng người ” đã diễn đạt hình ảnh lặp đi tái diễn liên tục, liên tục, là sự tiếp nối đuôi nhau không dừng lại của đoàn người vào lăng. Và cũng trải qua hai nghệ thuật và thẩm mỹ ẩn dụ và hoán dụ tác giả đã vẽ nên bức tranh dòng người đang lần lượt xếp hàng thành vòng tròn để dâng lên cuộc sống bảy mươi chín mùa xuân là dâng lên Người những thành quả đã gặt hái được .
Như vậy xuyên suốt hai khổ thơ là những cảm nhận rất thực và vô cùng tinh tế của Viễn Phương trong một lần vào lăng. Cảm xúc ấy khi thì bồi hồi, xúc động, tự hào, khi lại vô cùng biết ơn, thành kính. Hai khổ thơ cũng đã đưa ta về với hình ảnh rực rỡ của vị cha già vĩ đại, kính yêu ngàn đời còn sống mãi theo năm tháng, theo thời gian.
– / –
Trên đây một số bài văn mẫu hay do Đọc Tài Liệu tổng hợp được phân tích hai khổ thơ đầu bài Viếng lăng Bác của Viễn Phương. Bên cạnh dạng bài phân tích, các em có thể tham khảo thêm dạng bài cảm nhận về hai khổ đầu bài Viếng lăng Bác để củng cố kiến thức và có thêm những dẫn chứng sinh động cho bài viết của mình. Chúc các em học tốt môn văn với Văn mẫu 9 tuyển chọn !
Source: https://tbdn.com.vn
Category: Văn học
