=> Như lời nhắn nhủ giữa người đi trước và người đi sau
Bạn đang đọc: “>Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải>
– Nhà thơ nhắc lại về lịch sử vẻ vang bốn nghìn năm “ khó khăn vất vả và gian lao ” của quốc gia đầy tự hào, đồng thời tin cậy vào tương lai tươi đẹp của quốc gia tương lai bằng hình ảnh so sánh đẹp mang nhiều ý nghĩa “ Đất nước như vì sao … phía trước ” .⇒ Nghệ thuật điệp cấu trúc, từ láy … => Nhà thơ như reo vui trước niềm tin lao động khẩn trương của con người tạo ra sự mùa xuân của quốc gia .- Mùa xuân của quốc gia gắn với hình ảnh người cầm súng ( những người làm trách nhiệm chiến đấu ) và hình ảnh “ người ra đồng ”, “ lộc ” – niềm hy vọng tươi tắn đang theo họ đi khắp nơi hay hay chính họ đã đem mùa xuân đến mọi nơi trên quốc gia .⇒ Cảm xúc ngây ngất trước vẻ đẹp của mùa xuân của vạn vật thiên nhiên, khao khát hòa mình với vạn vật thiên nhiên đất trời. Tác giả đã sử dụng giải pháp tu từ ẩn dụ, nói về giọt lộng lẫy và tiếng chim thực ra là nói về những điều tinh túy, đẹp tươi của đời sống con người .+ Đưa tay ra “ hứng ” “ giọt lộng lẫy ” : là giọt sương, cũng hoàn toàn có thể là ẩn dụ quy đổi cảm xúc chỉ tiếng chim “ hót vang trời ”⇒ Nghệ thuật hòn đảo cú pháp : khoảng trống cao rộng, sắc tố tươi tắn và âm thanh rộn ràng như thiết tha mời gọi níu giữ con người ở lại với đời sống, với mùa xuân xứ Huế tươi đẹp này- Giới thiệu về thực trạng sinh ra đặc biệt quan trọng của bài thơ : được viết trong những ngày sau cuối Thanh Hải nằm trên giường bệnh, cả cuộc sống ông đã dùng để góp sức cho cách mạng, giờ đây ông lại cất lên niềm khát khao, niềm mong mỏi hoàn toàn có thể liên tục góp sức “ mùa xuân nho nhỏ ” cho cuộc sống này .- Vài nét về nhà thơ Thanh Hải : Một nhà thơ hoàn toàn có thể nói là đã góp sức cả đời mình cho cách mạng .
Bài mẫu
Thanh Hải là nhà thơ tiêu biểu vượt trội của mảnh đất cố đô xinh đẹp, ông nổi tiếng với những vần thơ mềm mịn và mượt mà, sâu lắng mang đậm văn hóa truyền thống con người xứ Huế. Mùa xuân nho nhỏ là một trong những tác phẩm tiêu biểu vượt trội của ông. Bài thơ được ông viết vào năm 1980, trong khung cảnh độc lập, trong công cuộc kiến thiết xây dựng quốc gia. Một hồn thơ trong trẻo. Một điệu thơ ngân vang Đất nước vào xuân sung sướng rộn ràng .
Sáu câu thơ đầu như tiếng hát reo vui đón rước một mùa xuân đẹp đã về. Trên dòng sông xanh của quê nhà mọc lên một bông hoa tím biếc. Động từ ” mọc ” nằm ở vị trí đầu câu thơ gợi tả sự quá bất ngờ vui thú, một niềm vui hân hoan đón rước tín hiệu mùa xuân :
Mọc giữa dòng sông xanh ,
Một bông hoa tím biếc .
” Bông hoa tím biếc ” ấy chỉ hoàn toàn có thể là hoa lục bình, hoặc hoa súng mà ta thường gặp trên ao hồ, sông nước làng quê :
Con sông nhỏ tuổi thơ ta tắm
Vẫn còn đây nước chẳng đổi dòng
Hoa lục bình tím cả bờ sông …
( Trở về quê nội – Lê Anh Xuân )
Màu xanh của nước hòa hợp với màu ” tím biếc ” của hoa đã tạo nên bức tranh xuân chấm phá mà đằm thắm. Ngẩng nhìn khung trời, nhà thơ vui sướng lắng tai nghe chim chiền chiện hót. Chim chiền chiện còn gọi là chim sơn ca, bạn thân của nhà nông. Từ ” ơi ” cảm thán biểu lộ niềm vui ngây ngất khi nghe chim hót :
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời .
Hai tiếng ‘ ‘ hót chi ” là giọng điệu thân thương của người dân Huế được tác giả đưa vào miêu tả cảm hứng thiết tha giữa người với tạo vật. Chim chiền chiện hót gọi xuân về. Tiếng chim ngân vang, rung động đất trời đem đến bao niềm vui. Ngắm dòng sông, nhìn bông hoa đẹp, nghe chim hót, nhà thơ bồi hồi sung sướng :
Từng giọt lộng lẫy rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
” Đưa tay … hứng ” là một cử chỉ bình dị trân trọng, bộc lộ sự xúc động sâu xa. ” Giọt lộng lẫy ” là sự liên tưởng đầy chất thơ. Là giọt sương mai, hay giọt âm thanh tiếng chim chiền chiện ? Sự quy đổi cảm xúc ( thính giác – thị giác ) đã tạo nên hình khối thẩm mĩ của âm thanh .
Tóm lại, chỉ bằng ba nét vẽ : dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, tiếng chim chiền chiện hót …, Thanh Hải đã vẽ nên một bức tranh xuân đẹp và đáng yêu vô cùng. Đó là vẻ đẹp và sức sống mặn mà của quốc gia vào xuân .
Bốn câu thơ tiếp theo nói về mùa xuân sản xuất và chiến đấu của nhân dân ta. Cấu trúc thơ song hành để chỉ rõ hai trách nhiệm kế hoạch ấy :
Mùa xuân người cầm súng ,
Lộc giắt đầy trên sống lưng .
Mùa xuân người ra đồng ,
Lộc trải dài nương mạ.
” Lộc ” là chồi non, cành biếc mơn mởn. Khi mùa xuân về cây cối đâm chồi nẩy lộc. ” Lộc ” trong văn cảnh này tượng trưng cho vẻ đẹp mùa xuân và sức sống mãnh liệt của quốc gia. Người lính khoác trên sống lưng vành lá ngụy trang xanh lè, mang theo sức sống mùa xuân, sức mạnh của dân tộc bản địa để bảo vệ Tổ quốc. Người nông dân đem mồ hôi và sức lao động chịu khó làm ra màu xanh cho ruộng đồng, ” nương mạ ” bát ngát trên quê nhà. Ý thơ vô cùng thâm thúy : máu và mồ hôi của nhân dân đã góp thêm phần tô điểm mùa xuân và để giữ lấy mùa xuân mãi mãi .
Cả dân tộc bản địa bước vào mùa xuân với khí thế khẩn trương và náo nhiệt :
Tất cả như quay quồng
Tất cả như rối loạn …
” Hối hả ” nghĩa là vội vã, gấp gáp, khẩn trương. ” Xôn xao ” là có nhiều âm thanh xen lẫn vào nhau, làm cho náo động ; ở trong câu thơ, ” rối loạn ” cùng với điệp ngữ ” toàn bộ như … ” làm cho nhạc thơ vang lên nhịp điệu sung sướng, can đảm và mạnh mẽ khác thường. Đó là hành khúc mùa xuân của thời đại Hồ Chí Minh .
Đoạn thơ tiếp theo nói lên những suy tư của nhà thơ về quốc gia và nhân dân :
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước .
Chặng đường lịch sử vẻ vang của quốc gia với bốn nghìn năm vĩnh cửu, lúc suy vong, lúc hưng thịnh với bao thử thách ” khó khăn vất vả và gian lao “. Thời gian đằng đẵng ấy, nhân dân ta từ thế hệ này qua thế hệ khác đã đem xương máu và mồ hôi, lòng yêu nước và niềm tin quả cảm để kiến thiết xây dựng và bảo vệ quốc gia. Dân ta tài trí và nhân nghĩa. Bốn nghìn năm lập quốc tỏa sáng nền văn hiến Đại Việt, đã chứng minh và khẳng định sức mạnh Nước Ta. Câu thơ ” Đất nước như vì sao ” là một hình ảnh so sánh đẹp và đầy ý nghĩa. Sao là nguồn sáng lấp lánh lung linh, là vẻ đẹp khung trời, vĩnh hằng trong khoảng trống, và thời hạn. So sánh quốc gia với vì sao là biểu lộ niềm tự hào so với quốc gia Nước Ta anh hùng, giàu đẹp. Hành trang đi tới tương lai của dân tộc bản địa ta không một thế lực nào hoàn toàn có thể ngăn cản được : ” Cứ đi lên phía trước “. Ba tiếng ” cứ đi lên ” bộc lộ chí khí, quyết tâm và niềm tin sắt đá của dân tộc bản địa để thiết kế xây dựng một Nước Ta ” dân giàu, nước mạnh ” .
Sau lời suy tư là điều tâm niệm của Thanh Hải. Trước hết là lời nguyện cầu được hóa thân :
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến .
” Con chim hót ” để gọi xuân về, đem đến niềm vui cho con người. ” Một nhành hoa ” để tô điểm đời sống, làm đẹp vạn vật thiên nhiên sông núi. ” Một nốt trầm ” của bản ” hòa ca ” êm ái để làm xao xuyến lòng người, cổ vũ nhân dân. ” Con chim hót “, ” một nhành hoa “, ” một nốt trầm ” là ba hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho cái đẹp, niềm vui, cho tài trí của quốc gia và con người Nước Ta .
Với Thanh Hải, hóa thân là để hiến dâng, để ship hàng cho một mục tiêu cao quý :
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc .
Lời thơ tâm tình thiết tha. Mỗi con người hãy trở thành ” một mùa xuân nho nhỏ ” để tạo ra sự mùa xuân bất diệt của quốc gia. Ai cũng phải có ích cho đời. Mùa xuân nho nhỏ, là một ẩn dụ đầy phát minh sáng tạo khắc sâu sáng tạo độc đáo : ” Mỗi cuộc sống đã hóa núi sông ta ” ( Nguyễn Khoa Điềm ). ” Nho nhỏ ” và ” lặng lẽ ” là cách nói nhã nhặn, chân thành. ” Dâng cho đời ” là lẽ sống đẹp, cao quý. Bởi lẽ ” Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình ” ( Tố Hữu ), sống hết mình thủy chung cho quốc gia, đem cả cuộc sống mình ship hàng quốc gia, từ lúc ” tuổi hai mươi ” trai tráng cho đến khi về già ” tóc bạc “. Thơ hay là ở cảm hứng chân thành. Thanh Hải đã nói lên những lời ” gan ruột ” của mình. Ông đã sống như lời thơ ông tâm tình. Khi quốc gia bị Mĩ – Diệm và bè lũ tay sai thủ đoạn chia cắt làm hai miền, ông hoạt động giải trí bí hiểm trong vùng giặc, kiến thiết xây dựng trào lưu cách mạng, coi thường cảnh máu chảy đầu rơi. Cảm động hơn nữa là bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được ông viết ra trên giường bệnh, một tháng trước lúc ông qua đời .
Thanh Hải sử dụng giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ điệp ngữ rất tài tình : ” Ta làm … ta làm … ta nhập … “, ” dù là tuổi … dù là khi … ” đã làm cho âm điệu thơ, giọng thơ tha thiết, sâu lắng, ý thơ được khắc sâu và nhấn mạnh vấn đề. Người đọc xúc động biết bao trước một giọng điệu thơ trữ tình, ấm cúng tình đời như vậy. Có thể xem đoạn thơ này là những lời trăn trối của ông .
Khổ thơ cuối là tiếng hát yêu thương :
Mùa xuân – ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.
Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế rất nổi tiếng mấy trăm năm nay. Phách tiền là một nhạc cụ dân tộc bản địa để điểm nhịp cho lời ca, tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục. Câu thơ ” Mùa xuân – ta xin hát ” miêu tả niềm khao khát bồi hồi của nhà thơ so với quê nhà yêu dấu buổi xuân về. Quê hương quốc gia trải dài ngàn dặm, ’ chứa chan tình yêu thương. Đó là ” ngàn dặm mình “, ” Nghàn dặm tình ” so với non nước và xứ Huế quê mẹ thân thương ! Câu thơ của người con đất Huế quả là ” dịu ngọt ” vậy .
Mùa xuân là đề tài truyền thống cuội nguồn trong thơ ca dân tộc bản địa. Có thể nói, Thanh Hải đã góp cho vườn thơ Việt một bài thơ xuân đẹp, đậm đà tình nghĩa. Thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc can đảm và mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang. Ngôn ngữ thơ trong sáng và hiểu cảm, hàm súc và hình tượng. Các giải pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ song hành đối xứng, những điệp ngữ … được vận dụng tinh tế, tài hoa. Tình yêu mùa xuân gắn liền với tình yêu quốc gia, quê nhà được Thanh Hải diễn đạt một cách thâm thúy, cảm động. Mỗi một cuộc sống hãy là một mùa xuân. Đất nước ta mãi mãi sẽ là những mùa xuân tươi đẹp .
Loigiaihay.com
Source: https://tbdn.com.vn
Category: Văn học
